Poezi nga Dritëro Agolli...

ATDHEUT

I bera per ty sherbetore
cdo muskul, kocke e cdo gisht
krah teje s'njoh kishe e shenjtore
nuk njoh Muhamet apo Krisht.

Nese me kerkon, do te thote
te duhem, prandaj me kerkon;
rabecke te jem neper bote,
dragua te vij, kur me fton...

PERSERI PER TOKEN

Une token si njerke kurre s'e kam pare
po e kam pare si nene
dhe po te mundja henen do kisha marre
dhe ne gjoks si gjerdan do t'ia kisha vene...

TURKESHA


Dikur kam njohur një Turkeshë
Nga vendi i largët Adana
Me sy te zezë e vetull zezë
Me flokët lyer me këna
Ajo ne vesh më pëshpëriste
Si fërfërima në zabel
Po fërfërima ish turqishte
Si varg divani "çok gjyzel"

Çudira pranë saj mendoja
Çudirat merrnin rrugën vrap
Këtë turkeshe kur pushtoja
Unë Anadollin, bëja zap.

Nga buzët rridhte një turqishte
Si rrjedhin rimat në gazel
Turkesha këngët përshpëriste
"Ah, Arnaut , gjyzel gjyzel"

Turkesh e dashur, kjo që ndodhi
Të kishte ndodhur atëherë
Kur Krujën digjte Anadolli
Ç'do kishim bërë moj e mjerë?

S'do mend qe kokën Skenderbeu
Ma kishte prerë si karpuz
"Tani kur flakë digjet dheu
Ti puth Turkeshën mor domuz?"

Dhe ti mbi trupin tim do bije
Do shaje Krisht e Muhamet
Mes kujës faqet do t'i çirrje
"Ah! Arnaut! medet medet."
Por gjer këtu s'do kisha rënë
S'do kisha kohe për sevda
Pusi diku do kisha zënë
Atje mbi muret ne kala.

Kjo histori është e trilluar
Kur isha largë në Adana
Betohem, hiç s'kam dashuruar
Ndonjë turkeshë me këna!
E ku ta lija një lanete
Një xhinde Shkodre, një kaproll
Ajo me not do çante dete
Dhe do më gjente në Anadoll!

Po kjo s'do thotë se si dua
Syzeskat turke si gazel
Kur çel si bahce, rrjedh si krua
Nga buzët verbi "Cok gjyzel".

XHEVAHIRI I FJALES

Më kërkove rrugëve të Korçës.
Perëndimi ulej atë çast këmbëve të saj,
thyente kokën nëpër kalldrëme,
gurët bëheshin fjalë xhevahir.
Në kërkim të tyre nuk e di
më gjete a të gjeta.

Erdhi një kohe,
që besuam se erdhi,
diku në një cep dhjetori 'nentedhjete,
besuam se gjetëm rininë e shpirtit të humbur,
nën dritën e xhevahirit të fjalës së lirë
nuk e di,
më rigjete a të rigjeta.

Eshtë një kohë tani,
që nuk e di në është...
Rrugëve të botës
enigma e fjalës na bën ende shënjë.
Rend unë a rend ti,
të kërkoj a më kërkon,
nën dritën e xhevahirit të gjuhes sonë,
të gjej a më gjen
nuk e di...

Do vdes duke të kërkuar,
do vdes duke të gjetur,
nën driten e një xhevahiri,
xhevahir të fjalës, që nuk vdes!

I PERNDJEKURI I DASHURISE

Une jam i burgosuri yt
Rroj me prangat qe ti me ke vene
Po cudi as qelia s'me mbyt
Dhe s'me mbyt as dritarja e zeze

Kur ti prangat m'i hodhe ne mish
Une i putha duart e tua
Eshte rast i pashembullt ta dish
Qe xhelatin ta puth a ta dua

I perndjekuri yt erotik
I perndjekur te mbetet gjithmone
Erotim i mire a i lig
Hidhmi duart ne fyt, torturome

Ky burgim sa do zgjase s'e di
I perjetshem do kisha deshire
Vec ti eja me shih ne qeli
Te perndjekurit tend i vjen mire.

NJE SHKREPESE

Ndizme, vella nje shkrepese
nen qiellin e zi,
Nje shkrepese te brishte shprese
ne erresiren me shi.

Ne erresiren e dhjamur si pelte,
Kur ndihet te zbrese acar.
E dini c'do te thote nje shkrepese,
Nje fije e holle si bar?

RAPSODI

(Selim Hasanit, kengetarit te Laberise)

Ku shkund guret qafe e shpatit,
Mardhur bore, djegur vape,
Mbushe, xha Selimi i Bratit,
Dy hejbe me kenge labe.

Ere plumb e ere predhe,
Ere prush e ere brenge,
Ere dushk e luleshqerre
Binin-binin ato kenge.

Se hejbete ne senduke
Per t'u mykur nuk i vure,
Po i more cuke me cuke,
Selim Brati me poture.

Dhe mbi malet e perpjete,
Mardhur bore, djegur vape,
Prape i zbraze ti hejbete
Mbushur plot me kenge labe.

I percolle, larg i nise,
Neper gjurme gjelberimi:
"Shikoni, bija, merrni viset
Ju bekofte xha Selimi"!

KUR NJE MENGJES

Do te jete mengjes e une do te vi patjeter.
Mbi xhaketen time do te kene rene petale
Nga lulet e kumbulles se vjeter,
Nga lulet e thanes se tharet.

Ahere ti s'do te jesh zgjuar akoma.
Une do te them emrin tend ne xhame
Dhe do te vershellej te dashuren kengen tone:
"Ti cele heret, moj bajame!"

Do vershellej ngadale-ngadale
E s'do prish gjumin tend te bukur.
Do bien mbi mua petale
E do ulet ne sup nje flutur...

E, kur syte te hapesh, do te shohesh
Romantikun e perjetshem ne xhame
Dhe kengen e dashur do njohesh:
"Ti cele heret, moj bajame!"

ENDERR E PRERE

1.
Mos vdis, se pas shirave aren e mbushi bari,
Ka rene ne ullishte mize e ullirit.
Hardhia duhet sperkatur shpejt me gurkali
Dhe ende s'ka dale nga plisi kercelli i misrit
Ne enderronim te benim nje anije,
Kurkush s'e mendonte me c'dru do ta ngrinim,
Kishim ndermend ta ndertonim me dege hardhie
Dhe vela ti vinim.

Bodrumet e saj t'i mbushnim me poce me vere
Dhe te lundronim ne ishujt e Havajes;
Ta pinim veren me vajzat e ishujve ne Belvedere,
Zezaku te bente fresk me fleten e palmes.

2.
Mos vdis se kalit i ra ne vrapim nje patkua
Dhe nisi ta ngreje nga dhimbja kemben e pare;
Kerkojme patkonj e s'na jep njeri hua,
S'e gjejme as nallbanin e marre.

Ne enderronim te shkonim ne hipodrome,
ne vende te lumtura ku munden me kuaj,
Tani dhe kali calon e s'na ha as barin e njome;
me sy si gota na sheh si te huaj...

3.
Mos vdis, se dielli ne oborr e ka shtruar sofren e madhe
Dhe presim te vijne vajzat te gjitha,
Te gjitha ato qe ti u thoshje "sorkadheve",
Kur grisnin fustanet ne driza.

4.
Mos vdis ne dhomen e heshtur i shtrire
Eshte turp kaq shpejt te rrish e te vdesesh!
Ne enderronim nje vdekje me te mire:
Duke vdekur, fytyrat tona ti shihnim ne piken e veses.

MIU DHE LUANI

Dhe sa e pane luanin,
kafshet iken,
se deri ne palce iu futi daten, friken,
vec miu i vogel fare nuk tronditej,
i shihte me sy dhe cuditej......


Cuditem o miq si po ndodh kjo pune,
te trembesh nga nje zdap i madh kaq shume????
Te ishte mace, epo mire....
por nga nje buf si ky te rrish gjakngrire!!!!!!

Nga kjo ka dale nje proverbe e herrshme,
per miun, vetem macja eeshte e tmerrshme.......

KUSH NUK SHEH VETEN

Dy mace qimebardha por si shkumes,
hanin tok ne nje pjate pershesh me qumesht,
Dy qener shikonin venger te merzitur,
dhe kuvendonin veshet duke ngritur.

Keto skane fare edukate-
se futin hundet, bashke ne nje pjate.
Pas pak u rra nje kocke nder kembe,
u shqyen qente vap e vap me dhembe,

U be zhurme potere dhe shamate,
dhe macet thane - ama EDUKATE.

POÇARI

Vajta në Stamboll të bëj pazar,
për kujtim të ble një vazo balte:
- Paqe dhe selam, usta poçar,
Vazon më të mirë po e pate
Paqe dhe selam, usta poçar!

Vazoja nga dora shkau e ra
Dhe m'u bë njëzet e pesë copë,
Më erdhi rrotull deti Marmara
Dhe m'u hap dyqani turk si gropë,
Më erdhi rrotull deti Marmara.

Pa më shau poçari keq turqisht,
Unë e shava shqip e mend i rashë;
Për çudi poçari nuk u ligsht,
Veç dy lot në sytë e kuq i pashë,
Për çudi poçari nuk u ligsht!

Mos u çmend ky turk, ky musliman?
Unë e shaj, ai me duar në qafë!
Poçe tjeter mori në dyqan
Dhe më tha: " Më shaj, për besë, prapë!"
Poçe tjetër mori në dyqan.

Psheretiu si unë: " Jam shqiptar,
Shqip, vëlla, ti shamë dhe një herë,
Fjala shqipe s'blihet në pazar,
Në dyqan ka vjet që s'e kam ndjerë,
Fjala shqipe s'blihet në pazar!"

Ikën nga dyqani burra e gra,
Unë e një poçar e tjetër s'kishte,
Vazot frynte deti Marmara,
Vazove poçari shqip u fliste,
vazot mbushte deti Marmara...

FUSHE - KOSOVE

Ah, të çlirohej vetëm me vjersha Kosova,
Unë e çliroja i pari, mua lavdia më ndriste të parit.
Me shpatën e vargut si pjepra do prisja gjokse dhe koka
Dhe flamurin lart do ta ngrija në malet e Sharrit!

Ti qeshte Kosovës vetëm nga vjershat liria dhe fati,
Unë do bëja me vargje kërdinë dhe hatanë:
Në Fushë-Kosovë s'do vritej vetum sulltan Murati,
Do vriteshin katërmbëdhjetë sulltanë,

GJAKU I RASTËSISHUM

Në gjunjët e malit të Sharrit më shkanë këmbët e rashë
Atje ku fillon Kaçaniku i vjetër.
Nga pantollonat e mia më rodhi gjaku im i trashë,
Pastaj e pashë dhe këmbën time të enjtur.

Por kjo nuk ishte diçka për t'u ringjallur paniku,
Se gjëra të tilla ndodhin dhe brenda një oborri të qetë
Çështja qëndron gjetiu: pse ndodhi atje ku fillon Kaçaniku,
Ç'i duhej gjaku i gjurit tim Kaçanikut të rreptë?

Pak gjakra ka parë në gurët e tij Kaçaniku i mjegullt
Në luftëra të tmerrshme ku zgjidheshin rrugët e fatit?
Ky gjaku i gjurit tim s'ia vlente as gjysmën e lekut,
Ndaj s'doja të ishte, - siç ndodhi, - i rastit.

Do desha të ishte e vërtet një gjak Kaçaniku
Dhe s'duhej të ridhte nga shkarja e këmbës së koti!...
Këtë se them aspak me një shpirt romantiku,
E them me bindjen time krejt si gjysherit qëmoti...

NUSJA NGA KOSOVA

Kam dashur t'i gjeja dhe nipit tim të vogël një nuse
Andej nga Kosova në fshatrat e thella,
Po kjo ka qenë një ëndërr pas zjarrit me flakë të kuqe
Si valë e flamurit tek shpella.

ka qenë vërtet një ëndërr në viset e mia me gurra,
Ku rjedhin ujrat, por unë etjen e verës zor se e shuaj.
Kam dashur nusen e nipit të mos e marr me vetura,
po veç si qëmoti me kuaj.

Një muaj të tërë le të zgjaste udhëtimi me kalë,
Me pluhur mbi velo të vinte nusja e nipit tek unë,
me dorën time t'ia shkundja duvakun palë mbi palë
Atje tek oxhaku, ku kafja në xhezve bën shkumbë.

Dhe s'kishte gjë, le të binte pluhur i udhës së largët
Në vatrën time të vjetër sa përralla,
Po kjo nuk ndodhi mes botës së ligë e të varfër,
Ku rron ky fisi i ynë i ndarë në dysh plot andrralla,

Ku s'merr dot një nuse për nip a për djalë,
Se fisin e ndanë kufiri me dy pasaporta;
Këto pashaporta s'te lënë të marrësh nuse me kalë,
As me vetura, as me trena dhe as me aviona ndofta...

kam ëndërruar t'i gjeja një nuse tim nipi të dashur
Në fshatarat e thella andej nga Kosova,
Se s'desha të shkoja në tjetren botë me buzë të plasur,
Ta shuaja etjen e mallit për aq sa të rroja..

GRUAJA DHE KAU

( Fjalët e një miku tim nga Kosova)

Gruaja ime e parë ka qenë xhadi,
Prej saj u ndava dhe ndofta shpëtova,
Ajo u largua diku në Sërbi
Dhe unë s'lëviza aspak nga Kosova.

Nuk ishte xhadi se vinte nga serbët si fis,
Se s'mund ta quaj xhadi çdo grua serbkë,
E tillë kish ndodhur mes grash rastësisht,
Siç ndodh një nëpërkë...

UNE DI SHUMË PËR KOSOVËN

Nuk besoj te kendoje si une asnjeri per Kosoven ne vargje
Dhe s'mendoj të lotojë askush si unë tani për tani.
Unë e njoh Kosovën nga pluhuri i zverdhur në pragje,
unë e gjej Kosovën në pikën evesës atje në hardhi.

Unë e di si djall dhe lugat çdo gjë në Kosovë,
i di lugët e bujkut, i di stinët kur mbjell e kur korr,
E njoh sërbin dinak me gjarpër në kokë.
Gjarpër që rritën stërgjyshët e sërbit në oborr

Unë e di se ç'mendon malësori i Drenicës,
Minatori i Trepçës e di se ç'mendon,
Unë e di dhe në Vlorë atë lumin ters të Shushicës
se çbën për Kosovën dhe ç'këngë nga Vlora këndon

Unë i di të gjitha dhe s'ka kush më thotë
Se gjoja Kosovën nga larg si poet dashuroj,
Mes Kosovës jam brenda me kokën e ftohtë,
Ndaj Kosovën, si bukën, nga mitet, vërtet çmitizoj...

TESPIHET E IDRIZ SEFERIT

Dikur një plumb qëlloi Idriz Seferin,
Atë se zuri, zuri veç tespihet.
Tri kokra vrau dhe copra bëri perin,
Të tjerat u përhapën në korijet.

Dhe për çudi unë endem tutje kodrës
Në Kaçanik rreth Shkëmbit të Skifterit,
Se mbase gjej të fshehura prej kohës
Pak kokrra me sedef të Idriz Seferit.

Ndaj unë ato kërkoj, kur jam në rrugë,
Me një durim vërtet prej arkeologu.
Në trasten time marr me vete bukë
Se shpesh mundohem shkrepave si zogu.

Idriz Seferi numëronte kokrrat
Në perin e tespihëve fildishti:
Sa burra ranë e humbën nëpër kodrat
Sa kraharorë i la të zbrazur shpirti!

Idriz Seferi numëronte dertet
Me kokrrat më të lashta se sa koha;
Kujtonte lotët që në gjoks i derdhte
E ëma e tij, e bardhë e tij, Kosova...

Dhe ndaj më duhen domosdo tespihet,
Ç'është e vërteta kokrrat e shpërndara,
Dhe po kërkoj në kodrat e korijet
Apo nën plisat ngritur nëpër ara.

Po ku ta dish si vete puna ime!...
Mos vallë i gjetën zogjtë, e larg i shpunë,
Me sqep i hodhën plot me ligjerime
Në Vjosë apo në Drin, a tej në Bunë!

Megjithatë sërish jam në gjurmime...

BALADA E TRE TË RËNËVE


Me dhentë ktheheshin nga mali tre kosovarë,
U zunë pritë serbët në gjunjët e Sharrit
Tek era fletët e vyshkura hiqte grykave zvarrë,
tek vërshellenin fijet e holla të barit.

I vranë e qirinj s'u lanë të ndezur në darkë.
Në vendin ku ranë tek blegërinin dhentë
I frynë serbët qirinjtë me gojët si kacekët në farkë,
I shuan, mos dukeshin të rënët të shenjtë

po dhentë gjuhët e tyre me erën e barit
I nxirrnin si flakë qiriri me krye drejt qiejve
Dhe qanin me blegërima në gjunjët e Sharrit
Tek hëna të rënëve u qepte qefinët me fijet e reve,

Ndersa hutini vajtonte në degën me gunga të qarit...

KTHIMI NË KOSOVË

Kthehem këtu në Kosovë fill prej mërgimit,
kthehem nga lumi i rejnit, Senës, Sir_darjes,
Barin e gjejë të tharë nga bryma e trishtimit
Gurët të plasur nga peshë e lotit të ndarjes.

Kthehem me shpresë se mund të rri në një kafe,
të çlodhem nga rruga e dërmuar e vrarë,
Miqtë t'i shoh dhe dorën t'u jap e t'u hidhem përqafe,
Se koha ka rjedhur e malli si dreq më ka marrë.

Mjerisht e gjej dhe kopshtin e tharë nga bryma e mërgimit,
Rrugën e plasur nga peshë e lotit të ndarjes
Unë, i ardhur këtu në Kosovë pas udhëtimit
Nga lumi i Rejnit, Senës, Sir-Darjes,

Andej i mallkuari fat më ka hdhur
Larguar nga serbët që Kafen e miqeve ma zunë,
Dje jonxhen e fisit pa korur ma lanë e rrushin pa mbledhur,
Kazanë e rakisë së vëllait ma hodhën në lumë.

Ah,ç'ishte kazan i çuditshum, ah, ç'ishte!
E zjente rakinë e ebeltë, të mirën e botës,
Dhe miqtë e vëllezërve nga anë e anës i mblidhte
I shtronte atje me peshqirë në gjunjë rreth sofrës!...

Ç?ti bësh!... E hodhën kazanin në lumë përtej një gremine
Pas ikjes sime drejt grykës së Rejnit, Senës, Sir - Darjes,
Dhe sofra e vëllait mbeti pa lugë e thërime
Dhe buzët e sofrës u plasën nga lotët e ndarjes.

Kthehem tani e pres në një kafe,
Sërbi shpon xhamin e kafes me sytë çapluar
Përgjon se cilin kam për të zënë përqafe
Këtu në kafen e miqve të mi të bekuar.

Ik, or serb, e më ler të çlodhem ketu te kjo derrasë.
Tani në filgjanin e kafesë vërtitet e ulet një mizë
Më tepër e sjellshme se sërbi i trashë,
Kjo mizë e përmallshme hesht në filxhan si kokrrizë...

Në kafe, të varur në mur, e marr çiftelinë,
Të gdhendur nga mjeshtër të famshëm Prizreni,
Dhe sërbi padashur këmbët lëviz e ndjek melodinë
pastaj themë më vete: " Të munda, or serb, qen bir qeni,
Të mundi kjo çifteli e gdhendur nga mjeshtër Prizreni"!...

Kthehem këtu në Kosovë fill prej mërgimit
I lodhur nga lumi i Rejnit, Senës, Sir- Darjes,
misrin e gjej të tharë nga brymë e trishtimit,
Miqtë i gjej të lodhur nga peshë e mallit të ndarjes...

MESAZHI I ÇUDITSHËM

Në Fierzë na solli dhe Drini i madh një pikturë,
Portret i një vajze nga Peja - mbi vetull shaminë
Çudi si kish rënë nga Peja në lumë,
Çudi si kish zbritur këtu në liqen nën lendinë!

Po cili piktor na përcillte mesazhe të tillë njerzore
Që larg nga Kosova me ujin e turbullt të Drinit,
Dhe si mund ta dinte se kujt do t'i binte në dorë
Ta shpinte atje në Ekspoziten e Madhe të Dimrit?...

Kjo mbeti për mua një enigmë e çuditshme
Dhe mendjen kam vrarë me javë e muaj me radhë.
Por vetëm një gjë unë e quaj të bardhë e të hijshme:
Vëllai i ndarë prej meje e sillte mesazhin me Drinin e Bardhë.

Kur një mëngjes...

Do te jete mengjes e une do te vi patjeter.
Mbi xhaketen time do te kene rene petale
Nga lulet e kumbulles se vjeter,
Nga lulet e thanes se tharet.

Ahere ti s'do te jesh zgjuar akoma.
Une do te them emrin tend ne xhame
Dhe do te vershellej te dashuren kengen tone:
"Ti cele heret, moj bajame!"

Do vershellej ngadale-ngadale
E s'do prish gjumin tend te bukur.
Do bien mbi mua petale
E do ulet ne sup nje flutur...

E, kur syte te hapesh, do te shohesh
Romantikun e perjetshem ne xhame
Dhe kengen e dashur do njohe

Vdekja e Nenes


U zvogelua nena dhe u tret e gjitha,
U be si pulebardhe e lehte
Dhe nje mengjes pa zbardhur ende drita
Renkoi e fluturoi mbi rete

Andej u fsheh si ylli Aferdita
Dhe ne pastaj s'e pame, paste ndjese!
Vec ndodh qe vale e endrrave te trishta
E sjell ne breg te shtratit tim si shpeze

NE LUFTE...

Une s'jam nga ata qe ikin nga lufta
Kur marrin ne trup nje gervishtje
As nga ata qe heshtin te futur ne tuta
Kur i peshtyjne me tallje e skermitje

Une jam gjithmone mes luftes mizore
Dhe them:sikur dhe lufte te mos kete
Per dhimbjen e madhe njerezore
Do ndizja luften me rete...

Berberi...


Shume njerez ka qethur berberi ne jeten e gjate
atje ne floktoren e ktheses se ruges NAIMI
shume vdiqen fatmire a te ngrate
shume u vrane ,u burgosen dhe jeten u mori mergimi.


Qethi djaj e fisnike ,e kusare dhe mjaft deputete
dijetare e memure,kaptere e plot gjenerale
presidente te shkuar e te ardhshem,dramaturge e poete
kardiologe e xherahe,e dentiste qe shkulin dhembe e dhemballe


Ah,nga gjithe mullaret me koka cna mbeten
po te bente berberi nje album nga koket e qethura
sigurishte do i hapej nje nam tere jeten
si poetit te shquar ne librin me vjersa te zgjedhura.


Ja ky flok i takonte filan presidenti
filan presidenti qe vdiq a mbaroi i burgosur
keto balluke i mbante kusari me i madh i qytetit
kurse ato me tutje nje pusht i brengosur.


Keshtu do lexonin te zgjedhurat floke si liber
nga vetite e prodhimit te leshit ne kokat shqiptare
lere lere berberi vertete do te bente nje Bibel
po te kishte ne koken e vet dy-tri pare