GOJËKËQIJTË PËRGOJOJNË PERLAT E KËNGËVE TONA POPULLORE

nga **shaban cakolli** Mon 22 Dec 2008, 21:53

shaban cakolli: Pena e Artë; Gjinia :
Shenja e Horoskopit :
Numri i Postimeve : 824
Mosha : 65
Pikët : 1705
Vlersuar : 6
Data e Regjistrimit : 26/08/2007

Post n°1

GOJËKËQIJTË PËRGOJOJNË PERLAT E KËNGËVE TONA POPULLORE

Mesazh nga shaban cakolli Mon 22 Dec 2008, 21:53

GOJËKËQIJTË
PËRGOJOJNË PERLAT E KËNGËVE TONA POPULLORE

Se
përgojimet e disa qarqeve dhe mentaliteteve tona, janë bërë ushqim
i shpirtit të përditshmërisë së disa gojëkëqijve , kjo nuk është
risi tek ne !

Si
duket gojëkëqijtë janë të lindur dhe të prirë për ta përgojuar
çdo gjë dhe çdo vlerë kapitale që ka të bëjë me historinë,
traditën dhe kulturën tonë kombëtare!

Të
lindurit me prirje të tilla, nuk turpërohen fare as prej kombit e
as prej Zotit, që të përgojojnë, të përqeshin e të njollosin
madje edhe luftërat tona heroike e çlirimtare, duke mos i harruar
pa i përgojuar edhe fytyrat më të lavdishme të historisë sonë
kombëtare, që nga Skënderbeu, Nënë Tereza e deri tek Adem Jashari?!

Lidhur
me këtë dukuri të shëmtuar , që frymon me shekuj nëpër trojet
tona, pa u penguar , as ndëshkuar nga askush, një proverb popullor
thotë:

“I
përqeshuri - të përqeshë, ose , i përgojuari - të përgojon!”

Mirëpo,
realiteti i përditshmërisë sonë publike e demanton këtë proverb,
nga se në praktikë, na del e kundërta ! Gojëkëqijtë dhe përgojuesit
e vlerave tona kombëtare, sikur stimulohen moralisht nga opinioni publik,
duke i përkrahur ata, duke iu duartrokitur, duke u qeshur me marrëzirat
e tyre që i bëjnë në dëm të kombit dhe duke ua miratuar tezat
e tyre antimorale, antikombëtare dhe antinjerëzore!

Njerëzit
e kategorive dhe mentaliteteve të këtilla, si duket nuk mund të bëjnë
gjumë të rehatshëm, duke ëndërruar se kënd do ta përgojojnë,
shpifin e njollosin ditën e nesërme, nga se vetëm me “specialitete”
të tilla, të gatuara nëpër kuzhinat antishqiptare, do të arrijnë
që të jenë në qendër të vëmendjes së opinionit publik!

“Talentët
“ e këtyre kategorive, madje kanë arritur që të depërtojnë edhe
në mediumet tona publike – elektronike, ku përmes shou- programeve
të ndryshme, para kamerave dhe ekraneve televizive, iu servojnë “ushqime
humoristike”, gjeneratave të reja, që janë konsumuesit më besnik
të këtyre “specialiteteve”!

Kjo
dukuri e shëmtuar e përgojimeve, shpifjeve dhe përqeshjeve të vlerave
tona shpirtërore e kombëtare, nuk ka se si të shpjegohet ndryshe,
pos skenar për t’ ua gërditur gjeneratave të reja, çdo gjë që
është vlerë dhe kulturë kombëtare!

Me
që , kjo temë është shumë e gjerë për t’ u shtruar në detaje,
kësaj radhe dua të ndalëm vetëm tek përqeshjet dhe përgojimet
që po i bëhen folklorit tonë muzikor, duke i goditur vlerat dhe perlat
më të çmuara të kulturës sonë tradicionale kombëtare, të cilat
janë ruajtur me xhelozi dhe me mundin më të madh gjatë shumë shekujve
të historisë sonë.

Nuk
janë të rralla përgojimet, përqeshjet dhe nënçmimet publike që
iu bëhen pamëshirshëm dhe me pa të drejtë kostumografive tona
kombëtare, duke filluar që nga bartja e plisit të bardhë e deri
tek opingat e lëkurës së lopëve!

Nuk
janë të rralla përgojimet, talljet , përqeshjet dhe nënçmimet
që iu bëhen veglave tona tradicionale muzikore, për të cilat përdoren
lloj-lloj zhargonesh të turpshme, për ta devalvuar imazhin dhe vlerat
artistike që kanë në veti këto instrumente!

Po
i marrim vetëm disa shembuj më eklatant të zhargoneve me të cilat
mëtohet që t’iu ulet imazhi këtyre instrumenteve krenare dhe fisnike:

Për çiftelinë
thuhet se është instrument “primitiv”, të cilës është “haram”
për t’ i rënë e kënduar me te, nga se :”Çiftelisë i bien vetëm
dreqërit pas darke dhe atë, ose tek rrota e mullirit, ose mbi tuba
të plehut!” Bile, predikuesit e këtillë, nuk ia përmendin as emrin
çifteli, por me ironi dhe përbuzje e quajnë “Cimilim”!? Madje,
për çiftelinë, nuk janë të paktë ata, që thonë se e ka prejardhjen
prej Turqisë?!
Edhe për sharkinë,
thonë se na e kanë sjellë turqit këtu?!
Për fyellin , thonë
se nuk bënë me i rënë, nga se “fyellit i bien vetëm shkijet”!?
Për lahutën, thonë
se “është instrument i malazezëve”!?
Për llautën ,
thonë se “është instrument i grekëve dhe turqve”!?
Për tupanin, defin,
darabukun dhe surlen , thonë :”Nuk bënë me iu rënë se ato janë
instrumente të magjupëve”!?
Për gajden , thonë
se “është instrument i maqedonëve”!?
Vetëm për kavallin
predikojnë se “është sevap me i rënë, nga se ai e ka prejardhjen
prej vendeve arabo – myslimane”!?
Për këngët tona
tradicionale rapsodike, përgojuesit dhe gojëkëqijtë thonë:

”Ato
këngë janë të kallamojta, të kohës së Ali Bungut dhe se ju ka
dalë fala, sikur pushkëve të Italjes”!?

Përgojimi
dhe përqeshja e perlave të këngëve tona popullore

Gojëkëqijtë
dhe përgojuesit kujdestarë të përqeshjes së vlerave tona kulturore
kombëtare, nuk ngopën vetëm me përgojimin dhe nënçmimin e veglave
tona muzikore dhe të kostumografisë kombëtare, por ata tani shkojnë
edhe më larg, duke i futur hundët nëpër perlat më të ndritshme
të këngëve tradicionale popullore shqiptare!

Para
se të kaloj tek shembulli konkret, për të cilin e kam fjalën, dua
që të ju tregoj lexuesve të respektuar, se gjatë karrierës sime
, si rapsod popullor , kam pas fatin dhe nderin që shumë herë të
jam pjesëmarrës i disa festivaleve me karakter ndërkombëtar.

Në
ato festivale, studiuesit e folklorit dhe adhuruesit e këngëve shqipe,
të parën pyetje që ma kanë bërë, ishte ajo:

“A
dini të na këndoni këngët:”Çou Rexho, çou djalo” dhe “Ani
krisi pushka në stom të Drinit?!”

Unë,
si rapsod shqiptar, krenohesha dhe më bëhej zemra mal, nga gëzimi
se bota po i ditka disa këngë nga perlat e muzikës sonë popullore
dhe ua këndoja pa kurrfarë përtese!

Nga
këto kërkesa të studiuesve të huaj të folklorit, kuptova se folklori
muzikor tradicional shqiptar, po u identifikuaka me këto dy këngë
të vjetra popullore dhe shumë të tjera si ato!

“Çou
Rexho, çou djalo”!

Njëra
ndër elegjitë më të dhimbshme në thesarin e këngëve tona popullore
dhe perlat e muzikës sonë tradicionale, pa dyshim, është edhe “Kënga
e Rexhës”, që në popull më tepër njihet me titullin:”Çou Rexho,
çou djalo”!

Këtë
këngë, brez pas brezi, gjeneratë pas gjenerate e kanë këndua me
dhembje , përjetim e dashuri të gjithë ata që kanë ditur të këndojnë:
gra, burra, pleq, plaka, nuse, vajza, djem e fëmijë në të gjitha
trojet etnike shqiptare.

Nuk
ishin të rrallë këngëtarët që e këndonin këtë këngë, duke
e shoqëruar fillim e mbarim me lot për fytyre, por nuk kishte as dëgjues
që i thotë vetit shqiptar e nuk e përcillte këtë këngë me mall
e me lot të dhembjes shpirtërore!

Kjo
këngë, që ka një melodi shumë të prekshme dhe tekst shumë poetik,
në mënyrën më besnike e përshkruan një tragjedi të rëndë familjare
– tragjedi kjo që nuk ishte e zakonshme ndër familjet shqiptare!

Kjo
këngë i kushtohet një nëne të varfër shqiptare, të cilës
që herët i ndahet burri nga jeta dhe ia lenë jetim të vetmin djalë
që kishte – Rexhën dhe motrat e tij!

Nëna
trimëreshë, malësore, ndonëse në vuajtje e varfëri të skajshme,
e rritë krenare djalin e vet – Rexhën dhe vajzat e saj! Ajo e pret
sikur rrezet e diellit, rritjen e djalit të saj, për ta martuar dhe
për t’ iu bërë krah i fortë i shtëpisë së vetmuar!

Pas
shumë vuajtjeve, mundimeve dhe viteve të pritjes, Rexha rritet dhe
bëhet për martesë. Nëna e gëzuar, e fejon djalin dhe pas pak kohësh,
ia cakton edhe ditën e Dasmës së Martesës.

Për
Dasmën e Martesës së Rexhës, nëna e tij, thërret shumë miq,
shokë e dashamirë nga të katër anët.

Në
kohën kur ka ndodhë kjo dasmë dhe ngjarje, nuk kishte rrugë, as
mjete komunikacioni për udhëtim. Andaj, krushqit, miqtë, shokët
dhe dashamirët që ftoheshin në dasma, kryesisht shkonin me kuaj.

Tradita
dhe bujaria shqiptare, nuk matej vetëm me sofrat dhe begatitë ushqimore
ndaj dasmorëve, por edhe kujdesi për ushqimin dhe mbikëqyrjen e kuajve
të dasmorëve.

Nuk
ishte zakon, që kuajt t’i mbikëqyrin dhe ushqejnë vet dasmorët,
por atë shërbim e bënin njerëzit e shtëpisë – mikpritësit.

Në
këtë rast, Rexha – i vetmi djalë i nënës, nuk kishte as vëllezër,
as babë për t’ u kujdesur për ushqimin e kuajve të dasmorëve.
Nuk ishte e zakonshme që kuajt e mysafirëve – dasmorëve t’ i
këqyrnin gratë, e aq më tepër në këtë rast, nëna e Rexhës,
e cila kujdesej për gratë dasmore dhe përgatitjen e ushqimeve për
dasmorët e të birit që po e martonte.

Sipas
traditave dhe zakoneve shqiptare, ditën kur krushqit shkojnë për
rrugë për ta sjellë nusen në shtëpinë e djalit që do të martohet,
nuk ishte e lejuar që dhëndri (djali që martohet) të shkojë bashkë
me krushqit për ta marrë nusen!

Krushqit
nisen për rrugë dhe shkojnë për ta marrë nusen e Rexhës, kurse
Rexha mbetet në shtëpi, për ta ruajtur shtëpinë dhe për t’ u
kujdesur për kuajt e mysafirëve, të cilët nuk i kishin marrë për
rrugë!

Në
momentin, kur Rexha shkon në ahur të kuajve , për t’iu dhënë
ujë dhe ushqim, papritmas njëri nga kuajt e mysafirëve , qet me shqelma
, me ç’ rast e godet Rexhën fatalisht dhe e le të vdekur në vend!

Nëna
e mjerë, sa po e heton tragjedinë , vrapon që ta nxjerr Rexhën e
vdekur nga ahuri i kuajve !Në ato momente, dasmorët duken duke ardhur
maleve së bashku me nusen e Rexhës, duke kënduar me sa zë që kishin!

Nëna
e Rexhës, një malësore burrëreshë dhe trimëreshë e paepur, nuk
dorëzohet para dasmorëve dhe iu del përpara për t’i pritur me
bujari sipas zakonit dhe traditës.

Ajo,
nuk iu tregon fare dasmorëve për tragjedinë e ndodhur në familje,
por ju shtron darkë sikur të mos kishte ndodhur asgjë e keqe! Në
momentin, kur dasmorët kërkojnë leje për t’u shpërndarë për
në shtëpitë e tyre, Nëna e Rexhës, ju drejtohet dasmorëve me këto
fjalë:

“Ju,
more , krushqi, hani e pini –

Nesër
, Rexhën, n’ dhe t’ ma shtini!”

Pra,
krushqit e Rexhës u shndërruan në funeral të përmotshëm
dhe asnjëri nuk shkoi në shtëpi, pa e varrosur Rexhën, i cili pas
veti la nënën plakë - me duar në gji, motrat - pa të vetmin
vëlla, nusen - nën duvak dhe shtëpinë - pa trashëgimtar!

Dhe
tani, pas sa e sa vitesh, gojëkëqijtë dhe përgojuesit e pa cipë
në sy, kanë zemër e moral, për t’ u tallur me një tragjedi të
pa parë në familjet shqiptare, duke u tallur me moralin dhe dinjitetin
e kësaj familje fatkeqe, në dëm të Rexhës, ku nuk ju vjen aspak
keq, që ia lëkundin edhe eshtrat për së vdekuri!

Ja
se si e përshkruajnë gojëkëqijtë dhe të pamoralshmit , këtë
ngjarje fatale dhe kobzezë për familjen e Rexhës:

“Rexha
e kishte pas dashnore të parë një pelë! Para se të vinte
nusja në shtëpi, Rexha shkon në ahur , për t’ i kërkuar falje
pelës dhe për t’ ia kërkuar hallallin!

Pela, në atë
rast, ishte ndie e fyer dhe e tradhtuar nga dashuria e Rexhës, nga
se ai, ia kishte marrë edhe virgjërinë! Prandaj, në shenj hakmarrje,
pela qiti me dy shqelmat dhe ia mori jetën Rexhës!”

Propaganda
të këtilla poshtëruese dhe çnjerëzore, po iu bëhen edhe shumë
këngëve tjera, që janë perlat më të bukura të krijimtarisë sonë
muzikore tradicionale!

Prandaj,
të gjithë njerëzit me mendje të shëndoshë dhe me moral të fortë
shqiptarë, duhet të iu kundërvihen këtyre maskarenjve , që njollosin
kulturën tonë, duke i gjykuar dhe distancuar prej “humoreve” të
tyre, e jo të solidarizohen, të qeshën e të ju duartrokasin atyre
që më së pakut ia duan të mirën këngës, kulturës dhe traditave
tona të lavdishme kombëtare!

Gjilan, më 20 Dhjetor 2008. Demir
KRASNIQI

Forumi Guri Bardhë

Forumi Guri Bardhë

Forumi Guri Bardhë

GOJËKËQIJTË PËRGOJOJNË PERLAT E KËNGËVE TONA POPULLORE

GOJËKËQIJTË PËRGOJOJNË PERLAT E KËNGËVE TONA POPULLORE

Similar topics

Similar topics

Search Query

Display results as : Mesazhet Temat
Advanced Search