Portali
nga Nuk ekziston doracak magjik i cili do t'i drejtojė prindėrit si tė bėhen prindėr tė mirė. Ngritja e fėmijės paraqet pėrgjegjėsi tė madhe, tė cilėn zakonisht e pranojmė si dhuratė dhe pėr tė nuk ka nevojė pėr trajnim. Shumica e prindėrve mėsojnė ,,nė prej sikurse qė vijnė problemet, nėajon ndikimin e mėnyrės nė tė cilėn ata kanė qenė tė kultivuara ose duke u udhėhequr nga qė e kanė parė ose e kanė lexuar. Prindėrit mund tė kenė stil tė ndryshėm, por caku i tyre ėshtė i pėrbashkėt. Tė gjithė prindėrit duan fėmijėt e tyre tė rriten tė shėndetshėm, tė gėzuar, mirė tė pėrshtatur, tė suksesshėm, dhe nė persona tė rritur tė pėrgjegjshėm tė cilėt do tė mund t'i respektojnė ndjenjat e huaja, do tė jenė tė aftė tė bashkėpunojnė me tė tjerėt dhe me sukses tė ballafaqohet me vėshtirėsitė e jetės. Jashtėzakonisht ėshtė i rėndėsishėm tė motivuarit e prindėrve.A duan ata me tė vėrtetė tė bėhen prindėr ose ndjehen tė pa pėrgatitur dhe tė frikėsuar. Mund tė jenė tė dobishme kėshillat qė vijojnė:
-Duhet tė jeni tė pėrgatitur pėr atė se si prind do tė pėrjetoni ndjenja tė ndryshme.
Do tė ketė periudha kur do tė ndjeni dashuri, gėzim dhe krenari, por gjithashtu edhe me emocione negative sikurse tė hidhėruarit, frika, dhe dėshprimi. Emocionet e kėtilla mund tė shkaktojnė ndjenjė tė fajit ose tė mendoni se nuk jeni prindėr i mirė.
-Ėshtė me rėndėsi tė kuptoni se nuk pritet tė jeni i pa gabueshėm dhe se secili (bile edhe prindėrit) ndonjėherė bėjnė gabime.
Gabimet janė tė rėndėsishme vetėm nėse i pėrsėrisim. Mos humbni kohė dhe energji me atė qė do tė ndjeheni fajtor ndėrrojeni atė qė nuk ėshtė e mirė.
-Informohuni pėr atė qė nuk e njihni.
Lexoni letėrsi pėr rritjen dhe zhvillimin e fėmijėve, ashtu qė do tė dini se ēfarė tė pritni.
-Keni vetėbesim.
Ndėgjoni mendimet e tė tjerėve (kėshtu nė tė vėrtetė mėsohet), por bėni ashtu si ndjeni se ėshtė mė drejtė pėr juve dhe fėmijėn tuaj. Besoni nė fuqinė personale tė gjykimit.
Kur flisni me shokėt rreth prindėrisė, mos u ankoni ose mos u bėni qyqan, sepse ajo nuk do ti ndryshojė punėt mundohuni qė ta ndryshoni qasjen.
-Mos pritni shumė, nga vetėvetja dhe tė tjerėt.
Vlerėsojeni vetėveten pėr punė tė vogla. Ju bėni punė jashtėzakonisht tė rėndėsishme rrisni fėmijė. Mos u tėrhiqni nėse gaboni (gabimet janė pėr tė mėsuar mė mirė, e jo qė tė ndjeheni mė keq). Tentoni qė tė parashihni si do tė zhvillohen punėt.
-Pranoni ndjenjat personale.
Kuptoni se ndjenjat e pėrziera janė paraqitje normale. Nė kohėn e ndryshimeve ose streseve, ndoshta do tė ndjeheni tė pa fat ose fajtorė. Ndihmoni vetėvetes ashtu qė do tė bisedoni me partnerin, me miqtė, me anėtarėt e familjes ose me ndonjė tjetėr, i cili nuk ėshtė i pėrfshirė nė emocion.
-Shpėrblejeni vetėvetėn.
Bėni bile njė punė gjatė ditės e cila ju ndihmon juve, qė tė ndjeheni bukur. Kėrkoni ndokėnd tė ju ndihmojė ashtu qė tė keni kohė tė bėni diēka nė tė cilėn mund tė jetoni pėr shembull tė laheni, tė lexoni gazeta, tė luani futboll, tė shėtitni, tė bisedoni me shoqen/shokun.Punoni nė vlerat e juaja personale. Nėse vlerat tuaja dhe besimet janė tė qarta, kjo ėshtė bazė e mirė pėr edukimin e fėmijėve. Tentoni qė vlerat familjare tė jenė tė pėrbashkėta me partnerin tuaj, bile edhe nėse dalloheni nė mendime. Nė kėtė mėnyrė do ta tejkaloni hutinė e padėshiruar te fėmijėt. Nėse ju dhe partneri i juaj dalloheni, mundohuni qė tė mos kritikoheni mes veti.
-Siguroni pėrkrahje.
Nėse nuk ka se kush tė ju ndihmojė, prindėria mund tė jetė me tė vėrtetė e vėshtirė. Nėse ndjeheni i vetmuar e nuk keni pėrkrahje nga familja, gjeni shok/shoqe me tė cilėn do ti ndani dertet. Mos u frikėsoni tė kėrkoni ndihmė kjo nuk ėshtė shenjė e mos suksesit.
Prindėria ėshtė posaēėrisht e vėshtirė nė kushte kur ka probleme, pėr shembull dhuna nė familje, probleme me tė holla, probleme shėndetėsore dhe tė tjera. Mundohuni ti zgjidhni problemet, nėse ndjeni se nuk mundeni, kėrkoni ndihmė profesionale.
-Kujdesuni pėr raportet e juaja me partnerin ose shokėt.
Mė e mira qė mund tė bėni pėr fėminė tuaj ėshtė qė tė kujdeseni pėr nevojat personale pėr pėrkrahjen dhe dashurinė. Sigurisht se raporti mė i afėrt do tė jetė me partnerin tuaj, por mundet edhe me ndonjė mik special / mike.Gjeni kohė pėr relacionet tuaja pėr tė rriturit, tė jeni sė bashku, tė jetoni nė punėt e pėrbashkėta, tė flisni pėr atė se ēfarė ka ndodhur gjatė ditės, ti ndani idetė dhe ndjenjat ose vetėm tė relaksoheni. Duke punuar pėr vete, ju nė tė vėrtetė punoni nė interes tė fėmijėve tuaj, tė cilėt nė kėtė mėnyrė mėsojnė mė mirė pėr marrėdhėniet ndėrnjerėzore.
-Ballafaqimi me hidhėrim.
Shpesh prindėrit ballafaqohen me sukses me kėtė ndjenjė, por ndonjėherė mund tė ndodhė tė dalin nga kontrolli. Hidhėrimi ēdoherė ėshtė i pėrzier me ndjenja tjera sikurse ndjenja e fajėsisė, frustrimit, vuajtja, ndjenja se nuk jeni tė dashur ose jeni tė shfrytėzuar.
-Mundohuni tė ballafaqoheni me atė qė e ka shkaktuar ndjenjėn e tillė.
Nėse e ndjeni se po e humbisni kontrollin, ndaloni pak, dilni jashtė, shėtitni. Kini kujdes, nėse ju ka ndodhur nė momente kur e keni humbur kontrollin e keni lėnduar fėminė tuaj ose keni qenė dhunues ndaj ndonjė tjetri nė familje, kėrkoni ndihmė profėsionale.
Ku tė paraqiteni pėr ndihmė?
-Mjeku i juaj
-Psikologu