nga SyKaltra Mon 08 Dec 2008, 12:30
Zbulohet hormoni qė shkakton ankthin
Zbulimi ėshtė bėrė nga njė studim italian
Ankth, frikė dhe kriza tė papritura paniku: ēelėsi i kėtyre gjendjeve mendore tė ankthshme qė trishton shumė persona qėndron te njė hormon i quajtur Aldosteron. Zbulimi ėshtė bėrė nga njė grup kėrkuesish italianė, tė cilėt studiuan njė grup pacientėsh qė vuanin nga njė sėmundje, e cila karakterizohej nga prania e tepėrt e kėsaj substance.
Nicoletta Sonino e Universitetit tė Padovas ka shpjeguar se zbulimi, i cili ėshtė publikuar nė revistėn "Psychotherapy and Psychosomatics", mund tė ēojė nė njė pėrmirėsim tė mekanizmave biologjikė, ku bazohen kėto shqetėsime tė humorit me pasoja tė rėndėsishme pėr cilėsinė e jetesės tek ata qė vuajnė. Ankthi i tepėrt, krizat e papritura tė panikut, krizat e frikės sė pajustifikuar mund ta bėjnė shumė tė vėshtirė jetėn e personave dhe tė krijojnė vėshtirėsi tė mėdha nė administrimin e situatave normale nė jetėn e pėrditshme. Ekzistenca e njė lidhjeje mes ankthit dhe familjes sė hormoneve Kortikosteroidė, sė cilės i pėrket si hormoni i stresit (Kortizoli), edhe vetė Aldosteroni, ishte vėnė re nga shkencėtarėt pėrmes eksperimenteve tė kryera me kafshėt nė laborator. Nė veēanti, Aldosteroni prodhohet nga gjėndrat mbiveshkore dhe luan njė rol tė rėndėsishėm nė rregullimin e presionit tė gjakut. Nė studimin pilot tė kryer me pacientė qė prodhonin Aldosterionė mė tepėr nga ē'duhej, Nicoletta Sonino zbuloi lidhjen mes molekulės dhe shqetėsimeve si ankthi dhe paniku. Gjithashtu, shkencėtarėt italianė pėrdorėn edhe disa teste qė pėrdoreshin nė psikiatri pėr shqetėsimet e humorit dhe u pa se kėta pacientė, qė prodhonin Aldosteronė mė shumė nga ē'duhej, vuanin nga shqetėsimet e humorit. Rezultatet nuk lanė asnjė hije dyshimi: subjektet qė u analizuan, vuanin nga ankthi shumė herė mė tepėr sesa popullsia nė pėrgjithėsi dhe nė shumė raste u vunė re ērregullime tė rėnda tė humorit, demoralizim dhe pesimizėm. Megjithėse pėrfundimet duhet akoma tė konfirmohen, sipas Soninit, nga tė dhėnat e para rezulton se Aldosteroni ėshtė hormoni kryesor qė shkakton ankth dhe frikė.
Burimi: Gazeta Shqip