Kuriozitete dhe zbulime të rëndësishme ne lidhje me mjekësinë...

Diagnostikimi i sklerozes nepermjet syrit

Ne nje laborator te universitetit te Houstonit ne Teksas, shkencetaret kane ndermarre nje studim ne fushen e diagnostikimit te semundjes se sklerozes se shumefishte. Mjeket thone se sa me shpejt qe zbulohen shenjat e sklerozes se shumefishte aq me te mira jane mundesite per diagnostikimin e hereshem te kesaj semundjeje. Dhe shenjat e para shkencetaret thone se mund te dallohen ne sy. Pra duket se mjeket okuliste mund te luajne nje rol te rendesishem ne zbulimin e simptomave te para te kesaj semundjeje duke studiuar syrin e pacientit me mjete te zakoneshme dhe me mjete te teknologjise se larte.

Doktoresha Xhejd Shifman perdor nje paisje te teknologjise se larte, e panjohur ne klinika apo laboratore te tjere. Ajo thote se nese mjeku nuk arrin te dalloje shenjat e hereshme te skleroses se shumefishte, ai humbet mundesine me te mire per te diagnostikimin e hereshem te saj. Skot Mekadam vuan nga skleroza e shumefishte, qe atij iu shfaq kur ishte 20 vjec. Ai thote se e ka te veshtire te kryeje edhe veprimet me te thjeshta si per shembull te mbaje pirunin e lugen. Skot, ashtu si shume te tjere qe vuajne nga skleroza e shumefishte, ka humbur shikimin. Shpesh personat me kete semundje shikojne turbullt ose figura ne forma te dyfishte. Ne kete klinike ne Houston, mjeket perdorin prizma plastike per te pare nese ato japin rezultat dhe pastaj i pajisin zyzet me prizma te tille. Me keto syze pacientet rifitojne shikimin normal. Kur dikush humbet shikimin e njerit sy, kjo mund te jete nje shenje e hereshme e sklerozes se shumefishte. Doktoreshe Shifman thote se shenja fillon me nje dhimbje te lehte ne njerin sy, humbje shikimi per pak caste dhe pastaj shikimi kthehet perseri.

Shkencetaret zberthejne kodin gjenetik te malaries...

Shkencetaret duke punuar ne 10 vende kane arritur te zberthejne kodin gjenetik te formes me vdekjeprurese te parazitit qe shkakton semundjen e malaries dhe te mushkonjes qe perhap semundjen. Rezultati i kesaj pune paralele kerkimore u botua dje njekohesisht nga gazeta britanike "Natyra" dhe revista amerikane "Shkenca".

Organizata Boterore e Shendetesise e quan kete zbulim "nje pike-kthese" per shendetin publik, qe mund te ndihmoje per prodhimin e insekticideve te reja dhe ilaceve te reja. Cdo vit, nga malaria gjejne vdekjen mbi 3 milione njerez, shumica ne Afrike. Ky zbulim behet ne nje kohe kur paraziti qe shkakton malarien, po behet gjithnje e me rezistent ndaj ilaceve e eshte perhapur edhe ne rajone ku ishte zhdukur prej vitesh, sic ishte nje rast i fundit ne shtetin e Virxhinias ne Amerike.

Shitja e organeve demton shendetin dhe financat

Disa njerez mendojne se shitja e organeve, sic jane veshkat mund t'i ndihmojne ata te dalin nga varferia. Ne nje studim te koheve te fundit u morren ne shqyrtim 300 persona nga India, cdo njeri prej te cileve kishte shitur nje veshke. Per nje veshke te shitur ata kishin fituar 1 mije dollare, shume jo e vogel ne nje vend te varfer.

Doktor David Rotham prane universitet Columbia te New Yorkut studioi gjendjen e ketyre pacienteve. Grupi i tij i punes vuri re se 6 vjet, pas operacionit, te ardhurat financiare te tyre rane me 1 te treten. 79 perqind e tyre thane se jane penduar per kete operacion nuk do t'i rekomandonin askujt per te shitur ndonje organ te trupit.

Ne shume vende, shitja-blerja e organeve eshte e ndaluar me ligj, por nga deshperimi per para apo shendet shume njerez shtyhen ne kete veprim. Ne Shtetet e Bashkuara ndalohet me ligj blerja e nje veshke te personit qe eshte gjalle.

Ecja parandalon frakturat e kockave

Rreth 300 mije njerez shume prej tyre gra te moshuara, shtrohen cdo vit ne spital si pasoje e fraktuarave te kockave. Por nje studim i koheve te fundit le te kuptohet se keto fraktura mes grave ne periudhen pas menopauzes, mund te shmangen me disa ushtrime te lehta fizike, perfshi ecjen. Gjate studimit qe zgjati 10 vjet, u morren ne shqyrtim 61 mije gra te moshes 40 deri ne 77. Mjekja Diane Feskanich prane spitalit Brigham ne Boston thote se grate qe kryenin ecje 4 ore ne jave ulen 40 perqind mundesite e prekjes nga fraktura. Sipas studimit, edhe grate qe kryejne nje jete aktive fizike gezojne te njejten mbrojtje nga frakturat si ajo qe sigurohet nga perdorimi i hormoneve.

Kolesteroli...

Nivelet e kolesterolit në trupin e njeriut ndryshojnë me stinët. Është ky rezultati i arritur nga një kërkim i kryer nga Universiteti i Masacusetit mbi 517 persona të shëndetshëm. Doli si përfundim që nivelet e kolesterolit ishin më të mëdha në vjeshtë dhe në dimër, dhe më të ulëta në pranverë dhe verë. Nuk dihet mirë se cilët janë mekanizmat që çojnë në këtë rezultat. Matjet tregonin që vlerat më të mëdha për meshkujt mbërrijnë në dhjetor, kurse për femrat në janar. Vlerat e regjistruara tregonin një rritje rreth 3.9 mg/dL tek meshkujt (vlerat mesatare ishin 222 mg/dL) dhe 5.4 mg/dL tek femrat (vlerat mesatare ishin 213 mg/dL). Disa nga këto ndryshime mund të përshkruheshin me variacionet që pëson plazma në stinët e ndryshme. U gjet edhe që nuk kishte lidhje me dietën që përdoret në stinët e ndryshme.

Femrat preken me lehte nga kanceri i duhanit...

Femrat jane me te ndjeshme ndaj substancave kancerogjene, qe gjenden tek duhani. Ne kete perfundim kane arritur nje grup shkencetaresh, qe i paraqiten rezultatet e nje studimi ne Lugano te Zvicres. Kerkuesit studiuan 684 paciente me kancer ne mushkeri per periudhen mes viteve 2000-2005 dhe zbuluan se femrat preken nga kanceri kur jane ne moshe me te re se meshkujt. Kjo ndodh edhe ne rast se ato tymosin me pak se bashkemoshataret e tyre meshkuj.

Arrat parandalojne kancerin e gjirit...

Konsumi i arrave ul rrezikun e prekjes nga kanceri ne gji. Sipas nje studimi te fundit, perberesit antioksidante te ketij fruti te thate parandalojne zhvillimin e semundjes. Ne nje eksperiment te kryer tek minjte, rezultoi se konsumi i 56,7 grame arrave ne dite, shkakton me pak tumore dhe ata qe rriten kane permasa me te vogla. Studimi amerikan u prezantua ne takimin e Shoqates Kerkimore per Kancerin.
Megjithese studimi eshte aplikuar tek minjte, sipas mjekes Elaine Hardman, te Marshall University School of Medicine, efektet pozitive mund te shfaqen edhe tek njerezit.
“Ne dime qe nje diete e shendetshme parandalon semundjet kronike. Arrat ndihmojne ne nje diete qe redukton kancerin. Ne studimet e meparshme eshte treguar se arrat pengojne ushqimet e yndyrshme te demtojne arteriet”, tha mjekja.

Ajri i paster te zgjat jeten...

Te banosh ne nje rajon apo zone me ajer te paster do te thote se mund te jetosh deri ne kater vjet me gjate nga ata qe jetojne ne nje zone te ndotur. Keto jane konkluzionet e nje studimi te kryer ne 51 qytete amerikane, nga eksperte te shkolles se Harvardit, qe prej vitit 1980. Smogu prane zonave te ndotura eshte shume i demshem per shendetin e njeriut. Agjentet ndotes mund te merren prej ajrit dhe mund te zbresin ne mushkeri dhe enet e gjakut. Nje person, i cili jeton ne nje klime me ajer te paster eshte i predispozuar te kete nje jete me te gjate sesa nje tjeter qe jeton ne nje ambient te ndotur.

Domatja, ndihmuese kunder infraktit...

Efekteve pozitive te domates si aleate kunder tumorit te prostates, u eshte shtuar edhe nje tjeter. Per shkak te perberesit antioksidant qe ka, domatja sherben si terapi edhe kunder infarktit dhe goditjes ne tru. Domatja bllokon oksidimin e lipideve, duke reduktuar rrezikun e formimit te pllakave, qe shkaktojne probleme kardiovaskulare. Mjeket keshillojne qe ne dite te konsumohen 1 kg domate, qe transformohen ne 100 grame, duke evituar keshtu rrezikun e problemeve me zemren. Sipas kreut te Shoqates italiane aritmologjike dhe kardiosimulimit, Michele Guilizia, konsumi i domates si pjese e dietes mesdhetare ul rrezikun e problemeve kardio-vaskulare me 30 perqind.

Cokollate qe mbron nga sulmet ne tru dhe ne zemer.

Konsumimi i 7.4 gramë çokollate në ditë zvogëlon në 48% rrezikun nga sulmet në tru dhe 27% rrezikun nga infarkti.
Rezultatet janë nxjerrë nga një studim i shkencëtarëve gjermanë, në të cilin janë përfshirë 20 mijë persona.

Hulumtimi, i cili është kryer gjatë një periudhe tetëvjeçare dhe është
publikuar në revistën shkencore “European Heart Journal”, siç ka raportuar
BalkanWeb,gjithashtu tregon se efekti mund të jetë më i madh nëse do të
konsumoheshin çdo ditë nga dhjetë deri në njëzet gramë çokollatë.

Shkencëtarët theksojnë se zvogëlimi i rrezikut nga sulmet në zemër dhe tru
janë të ndërlidhura me uljen e shtypjes së gjakut, si pasojë e presionit të
çokollatës së zezë, të pasur me kakao, derisa efekt më të vogël kanë çokollatat me qumësht.
Çokollatat e bardha nuk kanë efekt për shkak të mungesës së
polifenolit anti-oksidues që ndodhet në çokollatën e zezë..

Prirja per embelsira mund te coje ne depresion.

Hulumtimet e fundit të shkencëtarëve amerikanë bëjnë të ditur se fëmijët me prirje të mëdha për ëmbëlsira kanë më shumë gjasa për të vuajtur nga depresioni, ndërsa në moshë të shtyrë edhe nga problemet e lidhura me konsumimin e tepërt të alkoolit.
Revista shkencore “Addiction” shkruan se rezultatet e fituara mund të shpjegohen me aktivizimin e të njëjtave mekanizma në tru, si ato të lidhura me kënaqësinë në ushqimin e ëmbël dhe alkoolin.
Në studim kanë marrë pjesë 300 fëmijë të moshës nga 5 deri 12 vjet. Testimi ka treguar se prirja për ushqime dhe pije të ëmbla, është njëjtë e lidhur me prirjet për simptomat e depresionit.
Krahas kësaj, kjo dukuri ka qenë më e shprehur te fëmijët të cilët kanë më shumë anëtarë të familjes që e kanë tepruar me konsumimin e alkoolit....

Birra mbron eshtrat.

Studimet e reja sjellin disa lajme të mira për ata që pëlqejnë birrën. Hulumtimet e fundit kanë treguar se birra është një burim i rëndësishëm i silicit, përbërësit kyç në dendësimin e masës kockore.
Silici në birrë është i pranishëm në formë të tretur dhe kjo e bën birrën një prej burimeve më të rëndësishme të silicit në ushqimin në botën perëndimore.
Studimi po ashtu tregon se birra e ndritshme ka nivel më të lartë të silicit, ndërsa birra pa alkool, birra e lehtë dhe birra e grurit kanë më së paku.
Falë rezultateve të këtij studimi, shkencëtarët mendojnë se konsumimi i matur i birrës mund të jetë i një ndihme të vlefshme në luftën kundër osteoporozës....

Japoni, shpiket kontrolluesi i cilësisë së gjumit

Në Japoni vjen një shpikje e re që quhet "sleep scan". Kjo risi kontrollon dhe vlerëson cilësine e gjumit, ndërsa nxjerr në pah anomalitë e tij.
Një minitapet ultra-teknologjik vendoset në shtrat dhe është i pajisur me sensorë të brendshëm.
Gjatë gjumit këta sensorë regjistrojnë disa të dhëna, mes të cilave edhe të rrahurat e zemrës, lëvizjet e trupit të cilat konvertohen me imazhe në një kartë memorje. Pikërisht këto të dhëna shfrytëzohen për të marrë anomalitë gjatë gjumit të njeriu. Kjo shpikje do të hidhet në treg në muajin maj në Japoni dhe kostoja do të jetë rreth 290 euro...

SIDA, Burrat me te rrezikuar nga grate shtatzena.

Burrat kane nje rrezik te dyfishte per t’u infektuar me virusin e SIDA-s nese partnerja e tyre eshte shtatzene.
Perfundimin e ka nxjerre nje studim i kryer mbi 3 mije çifte afrikane ne 7 vende te ndryshme: Botswan, Kenia, Ruande, Afrike e Jugut, Tanzani, Ugande e Zambi, pasi eshte percaktuar me pare se grate shtatzena jane me vulnerabel ndaj infeksionit te HIV.
Seksi i pambrojtur eshte nje nder motivet per te cilin burrat preken me shume nga semundja nese kane marredhenie seksuale me grate shtatzena..

Kakao ul tensionin e gjakut.

Studimet e reja të shkencëtarëve spanjoll të Universitetit Complutense në Madrid, kanë zbuluar se përbërësit e kakaos kanë efekt të fuqishëm antihipertenziv.
Gatë 17 javëve sa ka zgjatur studimi, pas konsumimit të përditshëm të 0.75 gramëve të përbërësve të tretshëm të kakaos, vlerat e tensionit sistolik kanë rënë për 10-15 mmHg.
Ky ekstrakt i pasur me antioksidues dhe polifenole është treguar i shkëlqyeshëm në uljen e nivelit të angiotenzinës II, duke treguar kështu veti të ACE-inhibitorëve.
ACE-inhibitorët (barnat për uljen e tensionit), pengojnë shndërrimin e angiotenzinës I në angiotenzinë II, që është një vazokonstriktor i fuqishëm – shtrëngon enët e gjakut duke shkaktuar kështu ngritje të tensionit të gjakut.
Ekstrakti i pasur me përbërës të kakaos është treguar efektiv edhe në uljen masës trupore, që ka ndihmuar edhe më tepër në kontrollimin e tensionit.

Frekoendimi ne cift...

Riprodhimi njerezor eshte mi i sigurte kur burri eshte me i madh ne modhe se sa partnerja.
Studiuesit ne Suedi testuan 12.000 Çifte te grup-moshave 45-55 vjec.
Nga eksperimentet rrezulltoi se idealja e frekoendimit eshte tek Çiftet ku gruaja eshte 6 vjet me e re se partneri.

Kremi i ri antirrudhe...

Shume shpejt mund te hidhet ne treg nje krem antirrudhe i prodhuar nga helmi
i gjarperinjve dhe qe eshte mjaft efikas ne lekuren e fytyres.
Kete gje e bejne te ditur nje grup mjekesh italiane qe jane duke punuar per te
rene e fundit ne boten e kozmetikes.
Kremi nuk do te kete asnje efekt anesor dhe mund te perdoret pa rekomandimin e mjekut.
Ai vepron duke tendosur kapilaret e lekures dhe duke mos ilene te formojne çarje si rrudha...

Caji parandalon Infarktin e zemres tek femrat.

Sipas një studimi të ri, femrat të cilat pinë nga tri gota çaj në ditë janë
të mbrojtura nga infarkti i zemrës dhe nga sulmi në tru.
Çdo e treta femër, e cila kishte marrë pjesë në këtë studim,
kishte pasur një pllakë të rrezikshme yndyrore në arterien e qafës,
nga këto pllaka zhvillohet dëmtimi i enës së gjakut, i njohur si arterosklerozë.
Pjesëmarrësit në studim ishin të moshës mesatare mbi 70 vjet,
ndërsa kishte dy herë më shumë femra se meshkuj.
Madhësia e pllakës yndyrore të pranishme në arteriet pjesëmarrësve ishte
caktuar me anë të ultrazërit.
Rezultatet kanë treguar se meshkujt, nuk kishin dobi të ngjashme me femrat
nga pirja e çajit. Kjo shpjegohet me anë të një teorie, sipas së cilës komponentët
e pranishëm në çaj kanë mundësi që ta zëvendësojnë hormonin e estrogjenit,
ndërsa ky hormon i mbron femrat nga sëmundjet kardiovaskulare.

Rreziku nga hemoragjia celebrale:

Koheve te fundit, nje rrezik i madh per shendetin eshte hemoragjia cerebrale.
Femrat jane ato qe preken me shpejt se meshkujt nga kjo semundje.
15 % e pacienteve jane nen 45 vjec. Hemoragjia cerebrale quhet ndryshe,
edhe infarkti i trurit. Ai vjen si rrjedhim i bllokimit te nje arterie ne tru, qe pengon
dhe qarkullimin e gjakut.
Faktoret kryesore qe ndikojne ne avancimin e kesaj semundjeje kaq te rrezikshme
te grate janë: Pillat, Pirja e duhanit, Mbipesha dhe Migrena. Nese keto kater faktore
do te puqeshin së bashku, rreziku per nje emoragji cerebrale do te ishte i dyfishte dhe
shume i rrezikshem per jetën, aq sa mund te themi vdekjeprures.
Ne tre oret e para pas renies se infarktit, kemi masen e shpejte me medikamente.
Ne rastet kur pacienti nuk arrin te permiresohet me medikamente, eshte i detyrueshem
nje operacion urgjent. 80 per qind e ketyre pacienteve nuk mbijetojne me shume se nje jave.
Ndersa pacientet qe arrijne te mbijetojne dhe te permiresohen brenda 48 oreve, kane
shanse te mira per jetese.
Per te menjanuar nje semundje te tille te rerzikshme, nje kujdes i madh duhet treguar me
ushqimin dhe sportin. Menjanimi i lyrerave si dhe ushtrimi i sportit eshte nje domosdoshemeri,
qe rregullon cilesine e jetes se njeriut.

Punët monotone të mpijnë mendjen

Shkencëtarët kanë zbuluar se njerëzve që bëjnë punë monotone, u mpihet truri.
Kjo nuk është dhe aq çudi.
Duke monitoruar zonën e trurit, ata janë në gjendje të parashikojnë nëse dikush do të bëjë ndonjë gabim para se ta bëjnë.
"Ekziston diçka e brendshme që thotë se truri ka nevojë për pushim dhe ju s'mund të bëni asgjë për ta ndryshuar", thotë autori i studimit, doktor Tom Eichele nga Universiteti I Norvegjisë. Kur kjo ndodh, gjaku qarkullon në atë pjesën të trurit që është më aktiv në gjendje pushimi.