Stresi gjatė shtatzėnisė rrezik pėr skizofreni te fėmijėt:
Shtatzėnia ėshtė njė periudhė delikate, ndaj duhet treguar kujdes i veēantė. Trajtimi, ushqimi, lėvizjet, puna, veprimtaritė e pėrditshme duhet tė ndjekin njė vijė tė caktuar, pa tepri dhe keqpėrdorim tė kohės e energjive, sepse kjo do tė shoqėrohej me probleme tė ndryshme gjatė shtatzėnisė. Si pasojė,jo vetėm shėndeti i nėnės do tė paraqiste probleme, por ato do tė kalonin edhe tek fėmija duke shkaktuar te ai komplikacione tė ndryshme. Sipas rezultateve tė studimeve tė pasqyruar nė tė pėrditshmen "Daily Mail" nėnat qė kalojnė forma tė ndryshme stresi gjatė periudhės sė shtatzėnisė, pėrbėjnė faktor rreziku qė tek fėmijėt e tyre tė shtohet rreziku i shfaqjes sė skizofrenisė. Prandaj ėshtė e nevojshme qė gratė shtatzėna, qoftė edhe nė muajt e para, duhet tė trajtohen mė kujdes dhe tė jenė sa mė pak tė ndikuara nga probleme apo shqetėsime e pėrjetime tė ndryshme emocionale.
Studimi
Kėshtu studiuesit gjatė kėrkimeve tė tyre u pėrqendruan nė ndryshimet e para qė ndodhin me fetusin gjatė muajve tė parė tė shtatzėnisė, dhe zhvillimeve tė para tė shėndetit mendor tek ata. Zhvillime kėto qė perfeksionohen nė muajt e ardhshėm tė shtatzėnisė. Stresi i pėrjetuar gjatė shtatzėnisė, qoftė i shkaktuar nga vdekja e njė personi tė afėrt, problemet nė ēift, stresi i pashkak, apo faktorė tė tjerė qė mund tė krijojnė gjendje tė amullt dhe kronike; shfaqen me pasoja jo vetėm gjatė shtatzėnisė, por pasqyrohen edhe nė shėndetin mendor e fizik tė fėmijės. Kėto ndikime vijnė te fėmija edhe si pasojė e problemeve fizike, si sėmundje tė zemrės, tensionit tė gjakut, sėmundje tė ndryshme, por padyshim edhe faktori stres ka ndikimet e tij negative.
Stresi
Studimet treguan se te ato femra tė cilat kishin kaluar stres major, apo depresion nė shkallė tė lartė, gjatė shtatzėnisė, fėmijėt e tyre paraqisnin 67 pėr qind rrezik tė prekjes nga skizofrenia. Skizofrenia ėshtė njė sėmundje psikotike, me simptoma qė pėrfshijnė halucinacionet, deluzionet dhe ndryshime tė shpejta tė gjendjes shpirtėrore. Pėr kėtė sėmundje nuk ka kurė, edhe pse disa tė prekur prej saj mund tė trajtohen me medikamente e terapi tė ndryshme. Shfaqja e infeksioneve tė ndryshme gjatė shtatzėnisė, situatat e vazhdueshme gripale dhe stresi, njihen si shkaktarėt kryesorė tė prekjes sė fėmijėve nga skizofrenia. Profesor Philip Baker, nga spitali i Manchester-it, tregon se "Fėmija gjatė shtatzėnisė ėshtė i lidhur me nėnėn kaq ngushtėsisht sa pėrjeton ēdo ndryshim fizik e psikologjik tė sajin." Mė tej ai sqaron se stresi i pėrjetuar gjatė muajve tė parė tė shtatzėnisė rrit rrezikun e shfaqjes sė sėmundjeve tė shėndetit mendor te fėmijėt e kėtyre grave. "Shumė njerėz mendojnė se kujdesi mė i veēantė duhet treguar nė muajt e fundit tė shtatzėnisė, duke harruar qė janė muajt e parė periudha ku formėsohet gjithēka paraprakisht." shprehen studiuesit. Shtatzėnia ka nevojė pėr kujdesie e trajtim gjatė gjithė kohės. Rėndėsi duhet treguar edhe ndaj ushqimit, prandaj duhet tė ndiqet njė dietė e caktuar, pėr ti dhėnė fėmijės gjithė elementėt, vitaminat, lėndėt ushqimore tė nevojshme, pa rrezikuar mbipeshėn. Po kaq i rėndėsishėm ėshtė aktiviteti fizik, shėtitjet, ēlodhjet, etj. Veēanėrisht kujdes duhet treguar me konsumimin e alkoolit dhe tė duhanit. Nėse jeni duke kaluar njė gjendje stresuese pėrpiquni tė bėni diēka ndryshe, lexoni njė manual shtatzėnie, dėgjoni muzikėn qė ju pėlqen, takoni njerėz tė dashur, e pse jo tė fantazoni pėr fėmijėn tuaj.