30 semundjet ne trupin e njeriut

25-Skizofrenia (Schizophrenia)

Skizofrenia është një sindromë që shfaqet kryesisht me praninë e një bashkësie shenjash karakteristike, të shoqëruara me një keqfunksionim të dukshëm social e fizik. Simptomat kryesore mund të konsiderohen të ndara në dy grupe të mëdha: simptoma pozitive dhe negative. Simptomat pozitive përfshijnë shtrembërimet ose teprimet, siç janë: deliret, halucinacionet, të folurit e çorganizuar, sjellje të çrregullta. Simptomat negative përfshijnë: reduktim të intensitetit të shprehjeve emotive; reduktim në rrjedhshmërinë dhe produktivitetin e mendimit e të folurit; reduktim në orientimin e sjelljeve me përfundim arritjen e qëllimit. Personat skizofrenike shfaqin çrregullime të perceptimit dhe të vëmendjes. Ata shpesh shprehen se bota u duket e ndryshme e gati ireale. Disa flasin për ndryshime në përmasat e trupit të tyre, apo ndryshime në distancat mes objekteve që kanë realisht pranë. Shtrembërimet më dramatike të perceptimit janë halucinacionet, të cilat janë përvoja ndjesore në mungesë të stimujve mjedisore realë. Një i sëmure skizofren nuk arrin të ndajë kufirin e reales me jorealen. Skizofrenia, zakonisht paraprihet nga një fazë pararendëse, gjatë së cilës vërehet një përkeqësim i funksionimit normal. Gjatë kësaj periudhe personi shfaq shenja të tërheqjes nga shoqëria, mos kujdesje për higjienën personale, mungesë të theksuar motivimi dhe përjetime të ndjesive dhe perceptimeve jo të zakonshme. Skizofrenia ndahet në tipa dhe nën tipa, të cilët klasifikojnë lloje të ndryshme, apo kombinime të çrregullimeve të skizofrenisë. Çrregullime të ndryshme të skizofrenisë, në varësi të llojit, kohëzgjatjes, apo kushteve të përshkallëzimit, mund të përmirësohen apo edhe të shërohen.

Simptomat
- Halucinacione
- Deluzione
- Mendime të çrregullta
- Çrregullim në të folur
- Ndryshime në sjellje

26-Sëmundjet seksualisht të transmetueshme (Sexually Transmitted Diseases)

Sëmundjet ngjitëse seksuale janë sëmundje që ngjiten nga kontakti trupor gjatë marrëdhënieve seksuale. Këto shkaktohen nga viruset, bakteret dhe parazitët. Këto po ashtu njihen si infektime ngjitëse seksuale apo me emrin e vjetër Sëmundje Veneriane. Ekzistojnë 25 lloje të sëmundjeve ngjitëse seksuale. Këto të gjitha kanë të përbashkët faktin që të gjitha ngjiten nga marrëdhëniet seksuale duke përfshirë seksin vaginal, anal dhe oral. Çdo njeri që është seksualisht aktiv mund të jetë në rrezik prej sëmundjeve ngjitëse seksuale. Disa prej sëmundjeve mund të kenë simptoma si: shkarkesë nga organet gjenitale, dhembje kur urinojnë, ënjtje dhe inpoflamim në organe gjenitale. Shumë sëmundje ngjitëse seksuale si Klamidia, nuk shfaqin simptoma. Për këtë shkak rekomandohet të bëni kontrollin e shëndetit seksual, t’i bëni analizat për sëmundje ngjitëse seksuale nëse mendoni se jeni në rrezik. Ndonjëherë mund të kalojë kohë e gjatë deri në shfaqjen e simptomave, kështu që ju mund infektoni dikë gjatë kësaj kohe. Prandaj është e nevojshme të bëni analizat dhe të merrni trajtimin e duhur. Nëse jeni në marrëdhënie me partner dhe është vërtetuar se keni sëmundje ngjitëse, kjo nuk do të thotë se ai/ajo ka pasur marrëdhënie seksuale me dikë tjetër. Simptomat e sëmundjeve ngjitëse seksuale mund të shfaqen me muaj pas infektimit.

Simptomat
- Kruajtje rreth gjenitaleve
- Ethe
- Gjëndra të fryra
- Dhimbje barku
- Djegie gjatë urinimit
- Dhimbje gjatë kryerjes së marrëdhënieve

27-Spondiliatroza (Spondiliatroza)

Spondiliatroza është një sëmundje e shpeshtë. Pjesa që preket më shumë është ajo e shtyllës kurrizore. I sëmuri ndien dhimbje në bel dhe nuk mund të përkulet dot. Dhimbja përhapet nga fundi i belit deri në afërsi të bishtit të vertebrës së fundit. Dhimbja shkon deri në zverk. Dhimbjet e shkaktuara shpeshherë bllokojnë edhe frymëmarrjen. Ekzistojnë dy tipa të kësaj sëmundjeje, lumbare dhe ajo cervikale. Dhimbjet e sëmundjes shkaktohet lehtësisht nga stresi, emocioni, tensioni dhe është e shpeshtë tek njerëzit depresivë dhe me ankth; ndaj një nga metodat e kurimit është edhe psikoterapia, pasi kjo sëmundje lidhet më emocionet intense. Spondiliatroza ka dy shfaqje të sëmundjes, lumbare dhe cervikale. Sipas specialistëve që merren dhe dhimbjet e kokës, është bërë e ditur se varianti parë i sëmundjes trashëgohet nga babai tek vajza dhe shfaqja e sëmundjes nis kryesisht pas moshës 23-vjeçare. Kurse shfaqja e dytë e sëmundjes zakonisht nuk është e trashëgueshme, por nëse ndodh, atëherë kalon përsëri nga babai tek fëmijët.

Simptomat
- Dhimbjet janë të fiksuara në një vend
- Dhimbjet janë pulsuese
- Dhimbja shfaqet edhe natën
- Personat kërkojnë kryesisht qetësi
- Spondiliatroza shkaktohet edhe me marrje mendsh
- Me të vjella

28-Tuberkulozi (Tuberculosis)

Tuberkulozi është në sëmundje shumë e zakonshme infektuese që shkaktohet nga mikrobaktere, më së shumti nga mikrobakteri i tuberkulozit. Tuberkulozi prek më shumë mushkëritë, por mund të prekë gjithashtu edhe sistemin nervor, sistemin limfatik, sistemin qarkullues, sistemin gjenital, kockat, kyçet, madje edhe lëkurën. Mikrobaktere të tjera si ai bovës, afrikan, dhe mikrot mund të shkaktojnë tuberkulozin. Në tre rastet e fundit njerëzit e shëndetshëm janë më pak të prekshëm nga kjo sëmundje. TB-ja mund të kurohet me një kurë antibiotikësh të veçantë. Por kohët e fundit është vënë re një tip i ri i tuberkulozit. Studimet tregojnë se tuberkulozi rezistent ndaj antibiotikëve po bëhet një problem në rritje kudo në botë. Të dhënat tregojnë se personat me këtë lloj tuberkulozi, rrezikohen nga vdekja 4 herë më shumë se sa ata persona që vuajnë nga tuberkulozi i zakonshëm i cili mund të trajtohet me antibiotikë. Turberkulozi, që në Shtetet e Bashkuara thuajse ishte zhdukur, tani është kthyer në një sfidë për punonjësit e shëndetësisë. Tuberkulozi rezistent ndaj ilaçeve ndeshet me shpesh tek emigrantët e ardhur rishtaz nga vendet ne zhvillim, çka tërthorazi nxjerr në pah nevojën e këtyre vendeve për përmirësimin e kushteve mjekësore e të shëndetit.

Simptomat
- Kollë e shoqëruar me gjak
- Ethe
- Djersitje
- Lodhje e përgjithshme
- Humbje në peshë
- Dobësi e përgjithshme
- Probleme me mushkëritë

29-Talasemia (Talasemi)

Talasemia është sëmundje gjenetike që shkaktohet nga mungesa ose nga pakësimi i prodhimit të vargjeve të hemoglobinës. Talasemia është një çrregullim i trashëguar i gjakut. Ajo ul sasinë e hemoglobinës në trupin e njeriut dhe mund të sjellë në këtë mënyrë pamundësinë që rruazat e kuqe të transportojnë në mënyrë të mjaftueshme oksigjen në organet ku ai është i nevojshëm. Kjo shkakton anemi dhe në rast se nuk mjekohet, zemra dhe organe të tjera në trup nuk do të arrijnë të kryejnë funksionet e tyre, si rezultat i mungesës së oksigjenit. Transfuzioni i rregullt i gjakut është i vetmi mjekim i përshtatshëm i njohur për talaseminë. Trajtimi i talasemisë është i vështirë dhe kërkon trajtim të vazhdueshëm. Në varësi të llojit të sëmundjes dallon edhe varësia nga nevoja për të marrë apo jo gjak vazhdimisht. Për këtë sipas diagnozës dhe shkallës së sëmundjes ndiqen disa mënyra trajtimi. Në varësi të sasisë të hemoglobinës që prodhohet, talasemia emërohet “majore”, “intermedia” ose “minore”. Talasemia minore është pa simptoma klinike. Talasemia është një sëmundje e trashëgueshme dhe gjenetike. Ajo shkaktohet si pasojë e pakësimit të prodhimit të vargjeve të hemoglobinës apo mungesës së tyre. Ky çrregullim i gjakut është i trashëguar. Edhe pse talasemia intermedia ka simptoma të anemisë të theksuar, nuk e ka të domosdoshëm transfuzionin. Ndërsa pacientët me talasemi majore e kanë të domosdoshme marrjen e rregullt të transfuzioneve.

Simptomat
1- Lodhje
2- Takikardi
3- Zbehje
4- Mosfurnizim i organizmit me oksigjen
5- Zemra nuk kryen si duhet funksionin e saj
6- Talasemia minore s’ka simptoma klinike.

30-Venat Varikoza

Venat varikoze trashëgohen brez pas brezi, dhe ato nuk mund të eliminohen plotësisht. Në rast se personi ka punë të rëndë, ose mban pesha të rënda gjatë ditës, rishfaqja e damarëve është e shpejtë, madje edhe në të njëjtat vende ku mund të jetë kryer ndërhyrja kirurgjikale. Kryesisht ato zhvillohen në moshën 20 deri 30-vjeçare, pas kësaj moshe shfaqja e variceve është më
e vogël. Specialistët rekomandojnë që këmbët të trajtohen çdo ditë me xhel freskues (edhe në rast se nuk janë shfaqur ende varicet), të masazhohen nga specialistë herë pas here dhe të trajtohen me medikamente të ndryshme sipas porosive të mjekëve.
Mjekët rekomandojnë që këmbët të vihen sa më shumë në lëvizje, por lëvizjet duhet të jenë të ekuilibruara dhe të bëhen në hapësira të rrafshëta dhe jo me gurë. Nga ana tjetër sipas specialistëve që merren me këtë çështje, është e rëndësishme që femrat të mos përdorin taka më shumë se tre ose katër pond, dhe meshkujt të mos ngrenë pasha të rënda. Për të dyja gjinitë është e këshillueshme që gjatë natës këmba të lidhet me një korse najloni, e cila nuk lejon përhapjen e gjakut nëpër të gjithë damarët. Shfaqja e venave varikoze mund të jetë e trashëgueshme, por edhe mund të ndodhë pas moshës 30-vjeçare, kryesisht tek gratë shtatzëna, pasha trupore e të cilave bëhet relativisht e madhe dhe trupi bie në qetësi, si mungesë e lëvizjeve të përditshme. Po ashtu atom und të shfaqen pas kësaj moshe edhe tek meshkujt. Por tek këta të fundit, zhvillimi i variceve është veçse i trashëguar.

Simptomat
1-Përdorni xhel freskues për këmbët
2-Mos mbani këpucë me taka më shumë se 4 pond
3-Mos përdorni këpucë të sheshta plotësisht
4-Përdorni produce me bimë jeshile me kërcell
5-Mos hiqni nga menuja orizin
6-Përdorni vazhdimisht grurin
7- Mos qëndroni ulur për më shumë se një orë në të njëjtën pozicion
8-Mos I mbani këmbët e kryqëzuara
9-Mos mbani pasha të rënda
10-Përdorni korse neiloni në mbrëmje

Marrë nga: Gazeta Tirana Observer