Qumështi… (Sekretet e arit të bardhë)

Qumështi… (Sekretet e arit të bardhë)


Të kesh mike një lopë. Por edhe një dhi, apo një dele.
Qumështi i tyre është ai që na ushqen menjëherë pasi ndahemi nga
qumështi i nënës, duke na shoqëruar për gjithë fëmijërinë dhe shpesh
dhe më gjatë. Qumështi gjendet në ushqimin e përditshëm të c'do moshe,
duke na shoqëruar deri në plakje, nga biberoni deri tek tasi me biskota e
qumësht. Ritual i atë gjitha tavolinave. Mrekullia e qumështit është që
di të përshtatet dhe të rishpiket në aq shumë mënyra të ndryshme sa është
e pamundur ti listosh të gjitha: gjalpë, ajkë, kos, djathë, pije, likere, gjizë,
karamele, marmallata, pudingje, krem.... Dhe me këtë u ofron të gjithëve një
shumëllojshmëri zgjedhjesh në varësi të shijeve dhe preferencave të ndryshme.
Jemi bërë të patolerueshëm ndaj qumështit, e përdorim atë kudo. Por, ndonjë
herë gabojmë përzierjen. Qumështi shkon shumë me drithërat, por urren kafenë.
Sapo mbërrijnë në stomak drithërat ngadalësojnëkoagulimin( mpiksjen) e qumështit,
mesazhet që na vijnë nga stomaku janë të qarta, ato shfaqen me keqfunksionimin
e aparatit tretës. Por përzierja më e keqe është kapuccinoja dhe makiatoja
(kafe e përzier me qumësht), pasi përzierja e yndyrnave të qumështit me kafeinën
shkakton një dëmtim të vërtetë të stomakut. Në të kundërt, qumështi i pa përzier
ka përbërës me koeficcentë të lartë tretës, me kusht që të mos keni probleme me laktozën.
Tregu i përgjigjet më së miri kërkesave të konsumatorëve, duke ofruar varietete
të ndryshme qumështi: jo laktozë, të pasuruar me vitamina, të cilësisë së lartë( me shumë proteina).
Megjithatë kualiteti nuk është kurrë ai i një qumështi të vërtetë, ccelsi i mirëqenies është:
barinj, ushqim natyral dhe prodhim i limituar.Siguria ushqimore është thelbësore, por në
të vërtetë ccfarë vlere ushqyese mund të ketë një qumësht i prodhuar nga lopë të
seleksionuara për të bërë dhjetra litër qumësht c'do ditë, të blinduara nga lindja deri në vdekje
në një stallë, të ushqyera me produkte kimike?

Varietetet e qumështit që ofron tregu sot.

Qumështi i plotë (biologjik)

Është qumështi në formën e tij klasike.
I përpunuar bernda 48 orëve në makinën mjelëse.
Përmbajtja minimale e yndyrnave e kalon vlerën 3,5%.
Mund të jetë i pasur me vitaminë B.


Pjesërisht i skremuar.

Mënyra e konservimit është e njëjtë më atë të qumështit
të freskët. Ajo që ndryshon është përmbajtja e yndyrnave,
e cila zvogëlohet ( 1,6%). Vlerat ushqyese janë të njëjta me
atë të qumështit të freskët, përvecc yndyrnave. Mund të jetë
i pasur me vitaminë A dhe D.


I skremuar.

Sasia e yndyrnave zbret në mënyrë drastike duke u bërë
më pak se 0,5 %. Në mënyrë paralele zvogëlohen dhe vlerat
ushqyese. Pasurimi me vitaminën A kompeson disi humbjet e
shkaktuara nga heqja e yndyrnave.


I homogjenizuar.

Yndyra e qumështit i nënshtrohet një presioni të lartë dhe
më pas kalohet në vrima shumë të holla, rruazat lipidike prishen.
Në këtë mënyrë rritet në mënyrë të ndjeshme tretshëmria, por
nuk ndryshon ndërveprimi me përbërësit e tjerë.


I mikrofiltruar.

Procesi i mikrofiltrimit na lejon të eliminojmë pothuajse
të gjitha bakteret. Me këtë teknikë qumështi mund të
konservohet për një periudhë më të gjatë.


U.H.T

Trajtohet me temperaturë shumë të lartë dhe paketohet
në enë sterile, kjo mënyrë konservimi i lejon të mbahet dhe
tre muaj jashtë frigoriferit, por e varfëron shumë nivelin
ushqyes të qumështit.


I koncentruar.

Qumështi zihet deri sa avullon dhe më pas shtohet sheqer
(sakarozë) në një përqindje që shkon nga 40-45 %.
Është e detyrueshme pasurimi i qumështit me vitaminë A.
Përdoret dendur në pasticceri.


Pluhur.

I dishidratuar dhe i pasur me vitamina, mund të konservohet
për një kohë shumë të gjatë. Përmbajtja e yndyrnave varion
nga 0,8 deri në 26%.


I aromatizuar.

Aromatizimi i qumështit të freskët me përbërës të ndryshëm.
Më i përhapuri është ai me ccokollatë. Aromatizues të tjerë janë:
kafeja, vanilja, frutat. Në këtë lloj qumështi vetëm në raste
shumë të rralla mund të përmbajë vlera ushqyese. Në treg ka
dhe pije me qumësht dhe lëng frutash.