Shkruan:SHABAN CAKOLLI
Vitet e dyzeta,kohė kur njerėzit ishin mė tė devotshėm,popullata e Dardanės
(ish-Kamenicės) ishin shumė tė afėrm dhe miqėsorė.Odat e tyre ishin tė hapura
dhe tė begatshme pėr miqėt,ku pritej e gostitej miku,ku e rrethonin tėrė lagjeja
shpėrthente kėnga dhe gėzimi,lojėra tė ndryshme ndėr tė cilat mė dėfryesja ishte loja me filgjana..
Devotshmėria zinte vendin mė tė rėndėsishėm nga popullata e kėsaj treve,sidomos axherimi i muajit tė
Ramazanit dhe kremtja e festes sė Bajramit..Ky muaj ishte muaji mė i rėndėsishėm i vitit,kur popullata e kėtyre rretheve
tė rinjė e tė vjetėr kryanin ritet fetare nė xhami.Xhamija e Krilevės
ishte ndėr xhamitė mė tė njohura tė kėtyre anėve,nė tė cilėn pėr faljen
e namazit vinin njerėz qoftė nga komuna e Dardanės apo edhe Prishtinės si:Vitia e Marevcit,fshati Bullaj,Pacollėt,gėrbeshėt
Novobėrda,Strezovci,Rahovi
ca,Leshtari,Kosovica,Bugjenica,Kremenata dhe treva tjera.Dita e Bjramit ishtekremtja mė
e madhe tė ciles i kshtoej shumė rėndėsi,ku tuboheshin mijėra njerez
dhe fill pas faljes sė Bajramit manifestonin forma tė ndryshme festimi:si shalosja e kuajėve
tė cilėt i shalosnin burra tė dukshėm dheme zö,qö kishin kuaj tö majur
dhe tö dukshöm,pastaj gara ne vrapim per te cilat jepeshin peshqeshe kush i pari arrinte cakun,
vallezime,lojera me tupana,me te holla,dhe gjuajteja me armet e zjarrit nė shenjė.
Nö panveren e vitit 1948,mengjezin ehershem tė asaj dite Bajrami sapo kishte nisur agu
familja e Ramė Cakollit me djem dhe nipa nisen drejt xhamisė pėr tė falur Bajramin dhe pėr
tė shėnuar sa mė mirė kėtė kremte madhėshtore.Nga shtepia e tyre deri te xhamia kishte vetem disa minuta udhetim.Pa vėrejtur
se vogėlushi Zahir Idriz Cakolli i lindur mė 1942,atėherė ishte vetėm gjashtė vjeēar ju kishte vuar prapa!Zahiri nuk shkoi nė xhami
ai i ndoqi prapa deri te bregorja e quajtur Kabuej,nga shihej i tėrė fshati,dhe me vemendje filloi tė pėrcjell kėtė kremte.
E keqėja e zgjedhėjes sė kėtij vendi pėr vėshtrim ishte nga se mu nė vendin ku ishte ulur Zahiri
pėr tė pėrcjellur kėtė kremtim,ishte njė gurė i bardhė tė cilin popullata pas faljes sė Bajramit
e gjuanin nė shenjė me armė zjarri,duke garuar cili ishte shenjėtari mė i mirė!zahiri ishte i vogėl pėr tė kuptuar kėtė,andaj i ulur
pranė gurit tė shenjės,veshur me petka tė bardha kėsaj radhe do tė bėhej objekt i shenjės.Pas faljes sė Bajramit,burra tė njohur si shejtarė
tė njohur ishin rreshtuar pėr tė shti nė shenjė gurin e bardhė nė atė bregore.I veshur nė petka tė bardha,mbėshtetur pėr gurit tė bardhė Zahiri
tani ishte bėrė objekt shenje.Tani mbi Zahirin e vogėl garonin breshėri plumbash!Breshėria e parė
e plumbave qė u derdhėn pėr tė goditur shenjėn dėshtoi!Burra tė njohur pėr shenjėtarė filluan tė inatosen pėrse nuk qėlluan,dhe derdhėn breshėrinė
edytė,por edhe kėtė pa sukses!Kur u derdh breshėria e tretė,mbi shtatin e Zahirit ranė grimca gurėsh dhe pluhuri dhe ai brofi nė kėmbė duke u larguar pakėz nga shenja!
Atėherė u kuptua qartė se bėhej fjalė pėr njė fėmijė dhe jo pėr gurin e shenjės!Njerėzit filluan vrapimin drejt bregores dhe e tėrė bregorja u mbush popullatė.
I pari arriti Ymer Makolli nga fshati Bullaj i Marevciti cili mori fėmiun mbi supe dhe e ngriti lart,pėr tė njoftuar se fėmiu ishte i gjallė!
Tė gjithė kishin ndier dhimbėje dhe trishtim pėr kėtė hap tė gabuar tė shenjėtarisė.Mbi Zahirin e vogėl kishin shpėrthyar 72 plumba pa e goditur,sepse kėshtu nga madhėria ishte
e paraparė ky njomak tė jetoi.Nė mesin e atyre qė mbi te gjuajtėn armė zjarri kishte qenė edhe Zejnullah Bunjaku nga fshati Kosovicė i punėsuar polic nė Novobėrd.Pas 15 vitesh ai e kishte ftuar nė
shtėpinė e vet Zahirin,i kishte shprehur dhimbje pėr atė qė i kishte ndodhur dhe i kishte treguar se nė polici kishte dhėnė llogari pėr pjesėmarrėjen e tij nė kėtė garė shenjėtarie!
Rreth kėsaj ngjarėje ka pasur rrėfime nga gojėdhėna qė nuk ishin saktėsuar sa duhet.Vitin qė shkoi nė njė emision nė KTV ka folur vet Zahiri dhe i ndjeri Azem Sh.Cakolli ndėr mė tė moshuarit qė
kujtonte mirė kėtė ngjarėje.Ditė mė parė pėr kėtė unė bisedova me Zahirin dhe ai thotė:Atė kohė
unė isha shumė i ri dhe nuk kam mundur tė kuptoja sa duhet kėtė peshė dhimbjeje,mė tepėr kam mėsuar nga prindėrit,vėllezerit dhe tė afėrmit tė cilėt rrėfenin dhe nuk mund tė gjenin fjalė tė pėr-
shkruanin tėrė atė dhimbje!Sot Zahiri ėshtė 68 vjeēar,i cili jeton nė Prishtinė me nėntė antarė familjeje.Jeta ėshtė plot fat,madje fati tė shpėton edhe kur gjindesh para rreziqeve tė mėdha.