Kur truri humbet kujtimet?!...

Kur truri humbet kujtimet?!...

Dalëngadalë kujtesa fillon të zbehet, po ashtu edhe perceptimi i realitetit, emocionet familjare dhe vetë
ndjesia që jemi të sëmurë. Këtë fenomen e quajmë "demencë", por kush vuan nga një sëmundje
rrezikon t‘i humbasë të gjitha kujtimet dhe kjo është vetëm një karakteristikë, por jo më dramatikja.
Një prej ekspertëve më të mëdhenj të kësaj bote është Jeffery L. Cummings, përgjegjësi i Qendrës Shëndetësore
të Alzhajmerit në Universitetin e Kalifornisë, që ka realizuar "Neuropsichiatric investory", instrumentin
terapeutik të përdorur për të klasifikuar ndryshimet e sjelljes te sëmundjet neurologjike.
Në këtë intervistë ai shpjegon vërtet se çfarë ndodh me trurin e të moshuarve, kur preken nga demenca
mentale.



- Si mund të jetosh me një hutaq?

Le të themi se këto janë shenjat e para të demencës, që shpesh lihen pas dore, ndërkohë që kanë
një impakt rrënues te familjarët dhe e bëjnë pacientin më pak të bindur. Në këtë mënyrë arrijmë të
kuptojmë se cili prej pacientëve të prekur nga demenca shfaq simptoma sjelljeje, si depresioni, nerva
dhe indiferencë.



- Por si mund ta kuptojmë?

Ndonjëherë shfaqin shenja të çuditshme, që nuk përshtaten me personalitetin e tyre, kanë mungesë
takti dhe ndjeshmërie. Në këtë rast jemi përballë një sëmundjeje që prek pjesën e përparme të trurit.
40 % e pacientëve me alzhajmer vuan nga depresioni, ndërsa 60 % ka periudha irritimi,
me sjellje agresive, që mund të manifestohen me fyerje, bërtitje dhe gjeste të dhunshme. 20 % e pacientëve që vuajnë nga halucinacionet, besojnë se janë në rrezik, ose se ndodhen përkrah një
të huaji. Kjo është një sjellje e ngjashme me atë të një skizofreni?
Në skizofreni janë më të shpeshta halucinacionet dëgjimore, pra "të dëgjuarit e zërave",
ndërsa në demencë, ato pamore. Edhe sjelljet delirante janë të ndryshme, mungon deliri i madh
dhe manitë tipike fetare të skizofrenisë, ndërkohë që nga familjarët ndien sikur po tradhtohesh.
Këto janë problemet që shkaktojnë një stres të jashtëzakonshëm psiko-logjik dhe emocional
te personat që u shërbejnë të moshuarve. Kjo është edhe arsyeja që shpesh familjarët i çojnë në
azil pleqtë.
　
- A është më mirë t‘i mbash në shtëpi?

Është një zgjedhje që varet shumë nga kultura e personit që mban në shtëpi një të moshuar.
Nuk them se kjo është domosdoshmërisht zgjidha më e mirë, edhe pse e dimë që pacientët jetojnë
më mirë në një ambient familjar.