Poezi te F.S. Nolit...

SKENDERBEU

(Perkthim i Nolit - Poezi nga Henri Uodsuoth Longfellow
kushtuar heroit tone kombetar Skenderbeut.)


Lefton luften dhe fiton
Mbreti Ladisllav gjemon,
Djek si Ferr, si vdekje pret
Diten e Rushajevet.
Dhe nga fush' e kuqe gjak
Iken, rent perpara tij
E Muratit ushteri
Qe shpetoi e s'ra ne lak

Kur u ngrys e kur u err,
Skenderbeu, nder, lavdi
I asqerit Osmanlli,
Me turq bashke krismen merr,
Si lefton e si humbet
Mbet e vdekur prapa tij
E Muratit ushteri,
Kryerojtja udhen hap,
Praparojtja rent me vrap
Dhe armikne gjakesor
Si me draper grin e korr.
Po kujdes ay s'te ka
As per Bej as per Pasha.
Edhe naten tek po shkon
Yjt e fatit po shikon
Qe i ndritnin n'udhetim;
Edhe kalit tij i ra,
Neneqeshi edhe tha:


Mez' i nates kur afroi,
Ikja e rrepte kur pushoi,
Nje Qatip na vjen i mbretit
Me myhyrin e Dovletit
Edhe tha me zemerim:
N'emer, o Gjergj Kastriot!
Pse keshtu? Oh, mjere ne!
Ushterine pse e le
Therur fushes per vajtim?>

U pergjeq Skenderi e tha:
Thembr' e kalit i ka prak,
Po keshtu e shkruar qe
Nga i madhi Zot atje
Q'urdheron cdo ushteri.
Dhe ku kemi ne fuqi
Kur ngre doren kunder nesh
Dhe na grryen si rrebesh?>

Shkronjesin me kallamar!>
Dhe Qatipi tha: Paskam bere qe Pashaj
Ma ben mua kete gje?>
U pergjeq Skenderi e tha:
PO qe te mos shpetosh
E te fshihesh e te shkosh,
Perandaj ta benj kete.

Tani shkuame nje shkrim
_Dhe per fis e pac bekim!_
Me myhyrin e Dovletit
Per mytesarifn' e mbretit
Qe mban Krujen, nje qytet
Rreth me mur e me hendek,
Te ma kthenje gjen' e atit
N'emrin e Sulltan Muratit;
Se cdo urdher qe te jape
Kurre nuk merret prape.

Dhe Qatipi u krrus prej tmerit
Dhe keshtu i tha Skenderit:
Qe te jemi hi e balte!
Qysh te shkruanj keto shkrime
Kur e di qe koken time
Po ma pret ay Dovlet?>
Shpejt ahere si nje yll
We keputet lark nga qielli
Cpallet nga i arti myll
Nje hanxhar me rreze dielli.
Dhe gjemon Skenderi: Shkruaj!
Dhe Qatipi i tmeruar
Shkroi ne driten e drithmuar
Afer zjarrit, i dermuar,
Flokebardhe, kokengrire,
Nga e ftohta i merdhire,
Zemerprere, vdekjegrire.

Dhe Skenderi prape tha:
Se te mbetesh ketu s'dua.
Do t' te kem si mik e vlla,
Gjithenje do t' te nderonj
Me kujdes do t' te rrethonj
Sa te rrosh ne kete bote>.
U pergjeq Qatipi e thote:
Udha jone ketu ndahet,
Shoqeria jone s'mbahet.

Pa mbaruar kete fjale
Nje hanxhar i rende ra,
Kur s'ish afer asnje tjater,
Dhe qatipi po permbyset
Si nje gur qe rrokulliset
Ne liqen te zi dhe shket
Tatepjete dhe humbet;
Edhe rreth ne qetesi
Asnje pipetim s'u ndi
Pervec kalit Skenderbeout
Qe perpjet' u hoth prej dheut.
Pastaj sulet si shigjeta
Me treqint pothua veta
Neper lum' e pyll e garth
Permi malet argjendar;
Dhe me zemren plot gezim
Kaperxeu lumin Drin
Dhe u gdhi e n'agullim
Pa keshtjellen Ak-Hissar,
Krujen, ah ate qytet
Rreth me mur e me hndek;
Tek u lint e tek u rrit,-
Yll mengjezi mbi te ndrit.

Dhe ahere trumbetaret
Brireve t'argjente u bien
Edhe togje rreth i mblidhen
Turqit bashke me shqiptaret,
Qe degjuan ate thirrje.
Dhe kremtoi me miqt' e tij
Dhe u ngrohne me dolli
Dhe u thote: Miqt' e mi
Shihni fati c'na dergon,
Perendia c'na bekon!
Mbret Murati urdheron
Mall' i gjere i tim eti,
Vent' i tere dhe qyteti
Teme jipen nga Dovleti.

Dhe pastaj me salltanet,
Veshur armet si nje mbret,
Shkon kaluar ne keshtjelle
Edhe hyn nga port' e gjere
Dhe pashajt qe urdheron
Permi Kruj' i dorezon
Urdherin e Murat Mbretit
Me myhyrin e Dovletit.
Dhe Pashaj si heshti, tha:
Lavdi paste Perendia,
Ja ku hiqem nga fuqia.
Merre vendin dhe qytetin;
Kush lefton dot me kesmetin?

Nga Keshtjella shpejt ka rene
Flamuri me gjysme-hene
Edhe populli shikon
Qe ne vent te tij valon
Flamur'i Skenderit n'ere
Shkab' e Zeze me dy krere.

Dhe nje thirrje lart u ngrit,
Se cdo zemer e cdo shpirt
U merzit nga Turku i lik,
Qe e beri ate Kruje
Zi, murtaje dhe rremuje.
Ay ze me gas me buje
Q'oshetin nga breg ne breg
Eshte: Rrofsh o Skenderbeg!

Ja keshtu Skenderi trim
Mori Krujen me rrembim;
Edhe lajma u perhap
Si nje flage si nje zjarr
Q'i fry era ne behar
Dhe qytetet afer garg,
Thote Ben Isa Ben Miri
Ne Qitap te tij fakiri
Binin m'ate lehtesi
Qe ze burri veshn' e tij.

MARSHI I KRYQËSIMIT

Do të vrasim, Jesu, se të kemi Baba,
Do të varim, Mesi, se të kemi Usta,
Se s'ke dashur as jet' as martes' as para:
Kryqësoje, Pilat, në Kalvar, Golgotha.

Dy kusarë të vegjël i zumë në lak.
Kryqësoji këta, se na vothnë fort pak,
Kryqësoje këtë, se s'na vodhi aspak:
Kryqësoje, Pilat, në Kalvar, Golgotha.

Vrajeni, se përunj dhe përmbys pasurinë,
Pasuron, dhe çliron, dhe forcon varfërinë,
Se lëngatën shëron, se ndriçon verbërinë:
Kryqësoje, Pilat, në Kalvar, Golgotha.

Varreni, se me botën, me ne s'shëmbëllen,
Se na ndreq shtrëmbëritë, dhe kurrë s'na rren,
Se e do vegjëlin' e tiran' e urren:
Kryqësoje, Pilat, në Kalvar, Golgotha.

Vrajeni, se për vete s'kujdeset, s'lëfton,
Dhe të mjerët, të humburit nuk i sfruton,
Dhe për sherr, për vlla-vrasje, për luftë s'punon:
Kryqësoje, Pilat, në Kalvar, Golgotha.

Varreni, posa s'do as të vras' as të varrë,
As të bënjë të keqen as gjakun t'a marrë,
Dhe katilët me nam na i qan si të marrë:
Kryqësoje, Pilat, në Kalvar, Golgotha.

Vrajeni kryengritësin e Shënjtëruar
Si katil të mallkuar, atë ka kërkuar,
Se kujtoi që pa armë na ka për të zgjuar:
Kryqësoje, Pilat, në Kalvar, Golgotha.