kujtojmë veteranin e këngës shqipe Qamili i vogël

TË PËRKUJTOJMË VETERANIN E KËNGËS SHQIPE;QAMILI I VOGËL

Shkruan: Shaban Cakolli

Pavarësisht situatave të disfavorshme politike dhe ekonomike,kur pushtuesi po bënte krejt çka arrinte të shëmtonte përbajtëjen kombëtare kulturoretë diturisë tonë, Qamili i vogël po rezistonte me dinjitet,për të ruajtur frymën kombëtare të kulturës sonë,pa përfillur pasojat që mund të binin mbi te.Ai e deshi atdheun,këngën dhe diturinë kombëtare dhe në moshën e tij njomake krijoi,kompozoi dhe këndoj shtatëdhjetë e tri këngë motivesh të ndryshme,suksesi i të cilave më pas i zgjoi ëndërren e zjarrtë,për të u bërë këngëtar i dashur i kohës,këngëtar i qëndrueshëm i kohërave,i cili përherë e më shumë e përvetësoi mjeshtrinë e këtij arti të dashur popullor dhe nga artëdashësit e kombit u stolis me shumë epitete,si:Bilbili i Kosovës,Babai i këngës shqipe veteran dhe doajen i këngës,epitete këto që kanë arritur pak personalitete të kulturës dhe këngës sonë kombëtare.Qamili i Vogël u gjind gjithëhere në stërvitje ,nuk pushoi së vepruari,fitoj simpati te dashamirët e artit,bashkoj rreth vetës grupe këngëtarësh e këngëtare dhe u bë inicues i shumë shoqërive kulturore,jo vetëm në Kosovë por edhe në treva tjera shqiptare.Në situatën jo të favorshme politike por edhe ekonomike nxori mbi tetëdhjetë audiokaseta,tridhjetë videokaseta dhe afro pesëqind këngë të vetat me motive të ndryshme.Atë botë Qamili i Vogël para masave artëdashëse u bë i dashur dhe këngëtar i pa zëvendësueshëm.Qamili i Vogël atë kohë ishte ndër këngëtarët më të ngrohët,që artëdashësit më së shumëti kanë vjelur nga shpirti i tij artistik.I lindur në Gjakovë,Qamili i Vogël,pjesën më të madhe të jetës e kaloi në Prishtinë.Ai ka punuar në" Rilindje" deri në pension,kurse ka kontribuar dhe pasuruar TVP,tani RTK,ku ka lënë shumë gjurmë nga veprimtaria e tij kulturore,të cilat lëre që nuk i prezantojnë para artdashësve,por quditërisht nuk janë në gjendje së paku një herë në vit të e përkujtojnë me një emision,këtë personalitet të madh të kulturës sonë kombëtare!Qamili i Vogël!Përse u quante i vogël nuk e di,por ai ishte shtatëgjatë dhe personalitet i madh.Ai ishte kultivues i kulturës tonë kombëtare duke ishpallur tërë jetën e tij luftë të pakompromis antivlerës,nga se donte një kulturë kombëtare të pasur dhe unike.A duhet të lihet në harresë ky personalitet i madh i kulturës sonë kombëtare?Ndoshta të hutuarit pas shundit dhe kiçit,mendojnë se kjo ikonë e kulturës sonë do të mbulohet me pluhurin e harresës,por jo ne nuk do të lejojmë pluhërosje
mbi personalitetet kapitale të historisë dhe kulturës sonë kombëtare.Vlerat më të themelta të së kaluarës që kanë mbajtur gjallë popullin tonë janë:Historia,kultura dhe tradita kombëtare, të cilat do të i hulumtojmë,ndriçojmë dhe do i bëjmë të njohur e të dashur për çdo dashamir të kulturës dhe kombit.Ata që e njohën Qamilin e Vogël si dhe e deshën kulturën kombëtare nuk do të e harrojnë kurrë këtë veteran të këngës,por edhe ata që nuk e njohën do të e mësojnë dhe do të mbjellin simpati shpirtërore për te.Pse?Sepse ai u mor me karakteristikat simbolike të këngës, i këndoi Rilindjes Kombëtare dhe figurave të etapës së saj,vlerave më të rezistueshme kombëtare,që do të nxitin kureshtjen e të rinjëve të e njohin verën e tij,dedikuar së kaluarës sonë historike.Veprimtaria e tij dedikuar shtigjeve të historisë sonë kombëtare,ka vlerë reale -historike për të kaluarën tonë.Padyshim tani mbi 17 vjet të vdekjes së tij,ka gjurmë se ai ka lënë këngë dhe krijimtari poetike,me të cilat nuk është marrë asnjë studjues intelektual,për të hedhur ndriçim mbi to,e që mundësitë më të mëdha për kët dhe përkujtimin e figurës së tij kanë pasur"Rilindja" ku punoi ai,dhe RTK,ku ai derdhi kontributin e tij.Nga ky borxh nuk mund të lirohen as disa intelektual të Gjakovës artëdashëse ,në gjirin e së cilës lindi dhe hapëroi Qamili i vogël,të cilës i këndoi tërë një jetë.Gjeneratat e tij dhe gjeneratat tona në vazhdim,duhet të jemi ballëlartë që nga gjiri i popullit tonë doli ky personalitet që e deshi atë dhe i këndoi tërë jetën.Të rinjët tanë duhet të e njohin dhe kanë nevojë për të e njohur këtë veprimtari të kulturës sonë kombëtare dhe historike..Ata duhet të e msojnë,mes mësimeve të e njohin,të e përkujtojnë me shënime kulturore tranzicionale dhe të pagëzojnë institucione kulturore në emër të tij.

në fakt, Qamilin e vogël jo duhet përkujtuar por edhe duhet përjetësuar, seps eneve kur ishim fëmijë të shkollave fillore, më kujtohet ndoshta në klasën e tretë apo të katërtë, kur ishte mjaft i njohur, dhe prezentohej si një këngëtar me shumë respekt. erdhi nëpër shkollën tonë në ferizaj dhe thoshin se ky ka ca libra të vogla me libretto të këngëve të shumta edhe qytetare e të moçme të cila shënonin historinë dhe bukurinë e shpirtit shqipëtar nëpër shekuj... ato i quante "Bleni i këngëve shqipe" pothuajse sot më kujtojnë blenin e një shpirti muzikor, e pastaj pas ca vitesh erdhi Qamili i Vogël me një blen të ri këngësh dhe kështu siç ishte rritur me këngën e vet dhe kishte krijuar një imazh të vërtetë artisti. kultivonte këngë të vërteta origjinale shqiptare me koloritin e pasur të jetës is rurale ashtu edhe pasqyrën e jetës fshatareske, me një porosi të një dashurie për njër-tjetrin, pastaj nuk hezitonte të pasqyronte ndodhitë historike dhe të merrte në trajtim ecuritë e pandalshme të kombit tonë. mendoj se na ka mbetur edhe sot si emblemë dhe yll i pasosur në nënqiellin tonë kombëtarë. ka lënë një brez të tërë pasardhësish që me ngullm, mundohen ta ruajnë flladin qetësues dhe freskues shpirtëror të ndjenjave shqiptare. jo rrallë herë cilësohet si një BARD dhe misionar i këngës së vjetër qytetare. Gjakova, me ju thënë të drejtën është vendi ku kanë lindur njerëz të lartësive të tilla dhe jo vetëm muzikore, por Gjakova, dhe origjinaliteti i këngës së bukur shqiptare e ruan me një xhelozi të paparë ecurinë dhe jetëgjatësinë e këngës sonë. përndryshe, nëse harrohet Gjakova e harrohet Qamili i Vogël, do të ishte një vetëvrasje e një kolektiviteti shpirtëror që me mall kultivon krenarinë e veçantë e një kënge, që fluturon si puhizë e lehtë nëpër hapësirat kohore.

keni bërë një nder të veçantë që e keni përkujtuar Qamilin e Vogël, dhe ndoshta do të ishte një nder dhe veçanti që me një manifestim tradicional të shënohet dhe të përkujtohet puna e tij shumë frytëdhënëse dhe mjaft domethënëse...ju përgëzoj që me një fjalë të vetme që ky forum, dhe ju personalisht e keni bërë të vetëdijësohemi dhe të ngrejmë zërin e ndërgjegës përë të dalur nga letargjia dhe euforizmi patriotik, për tu ndjerë zëri i këngës dhe i porosive të kohës...