Historia e ēdo njeriut ėshtė histori e nevojės sė tij pėr me dashuru e me qen i dashuruar nga tė tjerėt. Gjithēka nė jetė vjen nga kjo: ēdo zgjidhje, ēdo rrugė qė ndjeket apo braktiset, ēdo po dhe ēdo jo. Ēdo person e din se mundet me qenė i lumtur duke dashuruar dhe duke qenė i dashur, duke e poseduar dashurin mundet ti tejkaloj ēdo frikė, mundet me qenė i aftė tė sfidoj dhe tė fitoj.
Por me dashuru mėsohet. Tė dashurohesh ėshtė let. Ėshtė shumė bukur me ndi zemrėn tė mbushur pėrplot me ndjenja tė reja, edhe me bė gjėra jo tė rėndomta qė kurr nuk i ke menduar. Kush ėshtė i dashuruar ndihet i fort, i aft pėr gjithėēka, pėrplot me dėshirė qė tė jetoj.
Por, nėse e gjithėkjo ėshtė ashtu spontane, nėse tė dashurohesh ėshtė ti pėrgjigjesh njė thirrjes sė ndjenjave andej zemrės, me u dasht ėshtė edhe mė tepėr. Dashuria nuk ėshtė diēka gratis, por ėshtė njė vepėr e vullnetit qė kėrkon njė mundim tė vazhdushėm. Me mujt me dashuru nė mėnyrė tė plot don tė thotė me qenė i pjekur, aktiv, e ke arrit pjekurin e plot, komplet, dhe i lirė prej pengesave fizike e psikike.
Kush dashuron e zbulon fontanėn e energjisė nė thellėsin e tij mė tė thellė, pėrplot me fjalė tė reja, me njė jetė tė re. Ma dashuru don tė thotė me dhan jetėn, me dal nga vetvetja e me lėnė hapsirė tjetrit, me shku nė takim pa marr asgjė me vete, me msu me humb diēka pėr tu hapur dhuratės sė tjetrit qė pasuron dhe kompleton.
Unė jam kėshtu. Nėse mė don, merrėm ashtu si jam. Kjo nuk ėshtė nje pikė e mirė pėr tė startuar pėr tė mėsuar me dashuru. Kush dashuron, natyrisht, dashuron tjetrin pėr atė qė ėshtė dhe din tė gjejė nė atė person tė dashur shumė arsye pėr ta dashuruar. Gjėnė nė tė gjėra qė askush ka zbuluar mė parė.
E kjo ėshtė qė ta bėjė sa mė tė bukur dashurin sepse «Nuk shifet mirė nėse vetėm pėrmes zemrės, esenciali ėshtė e pa pashėm pėr syt». Vetėm kush dashuron njef me tė vėrtet. Por dashuria ka edhe njė tjetėr aftėsi: e bėnė tė aftė personin me ndihmu tjetrin me qenė mė i mirė se vetvetja, qė tė jet vetvetja deri nė fund, prandaj edhe me ndryshu personin.
Me dashuru ėshtė me u liri qė tė banohesh prej tjetrit, qė tė lirohesh edhe tė jesh i provokum, qė tė jesh i gatshėm me dhėnė por edhe me pranu. Me dashuru ėshtė me u nis nė zbulim tė njė jete tė re, qė tė mundohesh, jo mė vetėm, por sė bashku, jo mė vetėm pėr vetvetėn, por pėr te dyt e pėr gjithė tjerėt.
Kėshtu mesohet me dashuru: duke bėrė zgjidhje konkrete, duke u vėnė nė prova tė pėrditshme, duke bėrė pytje e duke u munduar sė bashku me u pėrgjigj, pa pasur frikė se do tė zbulohesh. Tė mėsosh me dashuru don tė thotė me u rrit nė dashuri, hap pas hapi, pa shpejtėsi, me durim, duke mos e humbur kurr nga shiqimi cakun qė dėshiron tė arritėsh. Kush dashuron mundet ta shef botėn mė tė mirė, e mbi tė gjitha mundet me bė botėn mė tė mirė.
Dialogu
Me dialogu nuk ėshtė e let. Mund tė jetė let me bisedu, me bė fjalė, por me dialogu nuk ėshtė let, sepse ėshtė diēka tjetėr. Me dialogu nuk ėshtė me bisedu pėr tė afėrmin se ēka bėnė, ku shkon, kur ėshtė kthyer, por me komuniku nė thellėsi, dhe me i vėnė nė bashkėsi ndjenjat, projektet, ėndrrat...
Me dialogu don tė thot me ja hap tjetrit botėn e vet tė mbrendshme, dhe tė lihet qė tė zbulohet, pa pasur frikė se do tė banohet dhe do diskotohet vetvetja. Me komuniku ėshtė me konsideru tjetrin tė rėndėsishėm sepse, nėse nuk mundesh me dialogu, tjetri ėshtė askush. Dashuria ushqehet me dialog.
Dialogu nuk ėshtė ngjarje speciale, pėr me rezervu pėr momente tė veqanta, kur ka probleme me zgjedh. Dialogu ėshtė njė dhuratė e delikum qė shėndrron atė qė dashuron, e vetėm me dialog dashuria rritet dhe bėhet njė dashuri e vetme. Por me dialogu duhet mė parė qė tė mėsohet me ndėgju, e jo me dhan menjiherė gjykime e pėrgjigje. Me dialogu don tė thotė me qenė gjithnjė tė hapur dhe tė disponushėm, tė durushėm e jo me thėnė meniherė: po e di, tė kuptova..., sepse mundet mos me qen e vėrtet...
Shumėherė mungon dialogu sepse qėndron frika qė tė jemi tė ndryshėm nga tjetri. Pėr me u dashur nuk ėshtė nevoja me qenė tė njejt. Kur mėsohet me dialogu edhe qetėsia flet, sepse qetėsia ėshtė memec vetėm pėr atė qė nuk ka asgjė pėr tė thėnė. Qetėsia e njė raporti tė dashuruarve ėshtė e trishtushme dhe pa interese tė jetės e tė dashurisė, vetėm kur mungon dialogu. Por nėse mėsohet me dialogu, edhe qetėsia flet, pėrkundrazi shėndrrohet nė njė qetėsi pėrplot me dashuri, dhe flet njė gjuhė tė ėmbėl, qė tejkalon fjalėt, ėshtė komunikim i shpirtit. Ndrron buzėqeshjėn, dhe shef nė qetsin e tjetrit njė buzėqeshje tė hareshme, dhe e bėnė personin qė tė shef gjithėēka tė buzėqeshur.
Sinqeriteti
As njė egoist nuk do tė jet kurr i aftė qė tė dashuroi. Ndoshta do tė besojė qė do tja dal por do tė vuan mė shumė. Pėr kėtė ėshtė, qė tė mėsosh me dashuru, duhet me mujt vetvetėn, duke u ndihmuar nga personi i dashur apo i dashuruar, pa u mshefur kurr. Ėshtė nevoja me qenė tė sinqert ēdo herė, me vetvetėn e me tė tjerėt. Duhet hjekur maskat qė pengojn me shiqu dhe tė jesh i shiquar.
Atėher do tė shofin tė ndryshėm, do tė zbulojn gjėra pak tė dėshiruara, qė ndoshta shpeshėherė kishte dėshiruar qė ti injoroj. Ėshtė shumė me rėndėsi me qenė tė sinqert, sepse ėshtė nevojė qė shumėherė kur ne gjindemi nė kriza, tė referohemi te ndokush dhe tė ndihmohemi. Pastaj, kush dėshirohet, ka ndoken special qė e ndihmon tė shiqohet me dashuri. Tė dashurosh nuk don tė thot me shiqu tjetrin pėrfekt, nuk don tė thotė me i mėshef difektet e tij, por ėshtė me ndihmu me u bė mė i mirė. Kush dashuron me tė vėrtet dėshiron tė ndėgjoj nga tjetri duke i thėnė se diēka nuk shkon mirė, sepse e din se kush flet me dashuri, nuk mund ti bėjė keq. E vėrteta mund edhe tė dhemb, por nėse thuhet me dashuri nuk dhemb. Kush bėnė me gisht, kush mundohet me ndryshu tjetrin e duke u mbajtur vet mė i mirė, ai nuk dashuron, ai nuk e don.
Sinqeriteti i ati qė dashuron e ndihmon tjtrin tė zbulohet dhe tė bėhet ashtu qė vetėm ėshtė nė vetveti. Por nėse flitet vetėm pėr tė gjykuar, atėherė ky nuk ėshtė siqeritet. Kush nuk din tė flet prej dashurisė, mė mirė ėshtė tė mundohet qė tė ndrrohet vet, pastaj tė ndihmoj diken tjetėr. Vetėm ai qė dashuron me tė vėrtet, mund ti thotė tė gjitha ato qė i mendon, e ky sinqeritet do ta bėnė tė rritet personi i dashuruar.
Bujaria
Kush ėshtė bujar, e gjen lumturinė e vet duke e bėrė tė lumtur personin e dėshiruar. Kush ėshtė bujar nuk e vėnė vetvetėn nė vend tė parė, por vrapon nė zbulim tė tjetrit duke qenė i pregaditur pėr ta harruar vetvetėn pėr tjetrin. Vetm kush ėshtė bujar ėshtė i aftė me dashuru dhe tė dhurohet pa masė. Aftėsia pėr tė dashuruar qėndron Duke u vėnė nė shėrbim tė tjetrit, nė sherbim tė vlerave tė mbyllura tė njė personi, qė tė munden tė realizohen.
Butėsia
Butėsia ėshtė diēka qė rrjedh nga njė ėmbėlsi e ndjenjave njerzore, diēka qė depėrton nė thellėsi, diēka qė ngrohė, qė pėrkdhel. Butėsia ėshtė njė nevojė shpeshėherė qė nuk flitet e nuk thuhet, ėshtė njė rrugė qė shpie nė galdim, qė shpie nė tė vėrtetėn e dashurisė. Edhe kjo e butėsis ėshtė njė gjuhė qė i ipet hapsire ndjenjave, duke zbuluar mėnyra tė reja pėr tu shprehur me simpati e me butėsi si dhe me ėmbėlsi.
Liria
Dashuria e dashuron lirinė: kush dashuron nuk burgos, nuk pret flatrat, nuk mbizotrohet nė tjetrin si diēka e tij apo pron e tij. Kush nuk ėshtė i lirė nuk mundet tė pėrparoj, nuk mund tė zgjidh, prandaj nuk mundet as tė dhurohet, qė don tė thotė nuk mundet me dashuru.
Kush dashuron e don lirinė e personit tė dashuruar, e konsideron si njė gjė tė qmushėm pėr ta fituar sė bashku. Sa mė shumė qė tė jesh vetvetja aq mė shumė do tė jesh i aftė tė dashurosh.
Gjitha kėto nevoiten pėr tė qenė tė aftė dhe tė mesuar me dashuru. Ja si mėsohet me dashuru, duke i zbatuar gjitha kėto hapa tė cilat jan cekur.
Por me dashuru mėsohet. Tė dashurohesh ėshtė let. Ėshtė shumė bukur me ndi zemrėn tė mbushur pėrplot me ndjenja tė reja, edhe me bė gjėra jo tė rėndomta qė kurr nuk i ke menduar. Kush ėshtė i dashuruar ndihet i fort, i aft pėr gjithėēka, pėrplot me dėshirė qė tė jetoj.
Por, nėse e gjithėkjo ėshtė ashtu spontane, nėse tė dashurohesh ėshtė ti pėrgjigjesh njė thirrjes sė ndjenjave andej zemrės, me u dasht ėshtė edhe mė tepėr. Dashuria nuk ėshtė diēka gratis, por ėshtė njė vepėr e vullnetit qė kėrkon njė mundim tė vazhdushėm. Me mujt me dashuru nė mėnyrė tė plot don tė thotė me qenė i pjekur, aktiv, e ke arrit pjekurin e plot, komplet, dhe i lirė prej pengesave fizike e psikike.
Kush dashuron e zbulon fontanėn e energjisė nė thellėsin e tij mė tė thellė, pėrplot me fjalė tė reja, me njė jetė tė re. Ma dashuru don tė thotė me dhan jetėn, me dal nga vetvetja e me lėnė hapsirė tjetrit, me shku nė takim pa marr asgjė me vete, me msu me humb diēka pėr tu hapur dhuratės sė tjetrit qė pasuron dhe kompleton.
Unė jam kėshtu. Nėse mė don, merrėm ashtu si jam. Kjo nuk ėshtė nje pikė e mirė pėr tė startuar pėr tė mėsuar me dashuru. Kush dashuron, natyrisht, dashuron tjetrin pėr atė qė ėshtė dhe din tė gjejė nė atė person tė dashur shumė arsye pėr ta dashuruar. Gjėnė nė tė gjėra qė askush ka zbuluar mė parė.
E kjo ėshtė qė ta bėjė sa mė tė bukur dashurin sepse «Nuk shifet mirė nėse vetėm pėrmes zemrės, esenciali ėshtė e pa pashėm pėr syt». Vetėm kush dashuron njef me tė vėrtet. Por dashuria ka edhe njė tjetėr aftėsi: e bėnė tė aftė personin me ndihmu tjetrin me qenė mė i mirė se vetvetja, qė tė jet vetvetja deri nė fund, prandaj edhe me ndryshu personin.
Me dashuru ėshtė me u liri qė tė banohesh prej tjetrit, qė tė lirohesh edhe tė jesh i provokum, qė tė jesh i gatshėm me dhėnė por edhe me pranu. Me dashuru ėshtė me u nis nė zbulim tė njė jete tė re, qė tė mundohesh, jo mė vetėm, por sė bashku, jo mė vetėm pėr vetvetėn, por pėr te dyt e pėr gjithė tjerėt.
Kėshtu mesohet me dashuru: duke bėrė zgjidhje konkrete, duke u vėnė nė prova tė pėrditshme, duke bėrė pytje e duke u munduar sė bashku me u pėrgjigj, pa pasur frikė se do tė zbulohesh. Tė mėsosh me dashuru don tė thotė me u rrit nė dashuri, hap pas hapi, pa shpejtėsi, me durim, duke mos e humbur kurr nga shiqimi cakun qė dėshiron tė arritėsh. Kush dashuron mundet ta shef botėn mė tė mirė, e mbi tė gjitha mundet me bė botėn mė tė mirė.
Dialogu
Me dialogu nuk ėshtė e let. Mund tė jetė let me bisedu, me bė fjalė, por me dialogu nuk ėshtė let, sepse ėshtė diēka tjetėr. Me dialogu nuk ėshtė me bisedu pėr tė afėrmin se ēka bėnė, ku shkon, kur ėshtė kthyer, por me komuniku nė thellėsi, dhe me i vėnė nė bashkėsi ndjenjat, projektet, ėndrrat...
Me dialogu don tė thot me ja hap tjetrit botėn e vet tė mbrendshme, dhe tė lihet qė tė zbulohet, pa pasur frikė se do tė banohet dhe do diskotohet vetvetja. Me komuniku ėshtė me konsideru tjetrin tė rėndėsishėm sepse, nėse nuk mundesh me dialogu, tjetri ėshtė askush. Dashuria ushqehet me dialog.
Dialogu nuk ėshtė ngjarje speciale, pėr me rezervu pėr momente tė veqanta, kur ka probleme me zgjedh. Dialogu ėshtė njė dhuratė e delikum qė shėndrron atė qė dashuron, e vetėm me dialog dashuria rritet dhe bėhet njė dashuri e vetme. Por me dialogu duhet mė parė qė tė mėsohet me ndėgju, e jo me dhan menjiherė gjykime e pėrgjigje. Me dialogu don tė thotė me qenė gjithnjė tė hapur dhe tė disponushėm, tė durushėm e jo me thėnė meniherė: po e di, tė kuptova..., sepse mundet mos me qen e vėrtet...
Shumėherė mungon dialogu sepse qėndron frika qė tė jemi tė ndryshėm nga tjetri. Pėr me u dashur nuk ėshtė nevoja me qenė tė njejt. Kur mėsohet me dialogu edhe qetėsia flet, sepse qetėsia ėshtė memec vetėm pėr atė qė nuk ka asgjė pėr tė thėnė. Qetėsia e njė raporti tė dashuruarve ėshtė e trishtushme dhe pa interese tė jetės e tė dashurisė, vetėm kur mungon dialogu. Por nėse mėsohet me dialogu, edhe qetėsia flet, pėrkundrazi shėndrrohet nė njė qetėsi pėrplot me dashuri, dhe flet njė gjuhė tė ėmbėl, qė tejkalon fjalėt, ėshtė komunikim i shpirtit. Ndrron buzėqeshjėn, dhe shef nė qetsin e tjetrit njė buzėqeshje tė hareshme, dhe e bėnė personin qė tė shef gjithėēka tė buzėqeshur.
Sinqeriteti
As njė egoist nuk do tė jet kurr i aftė qė tė dashuroi. Ndoshta do tė besojė qė do tja dal por do tė vuan mė shumė. Pėr kėtė ėshtė, qė tė mėsosh me dashuru, duhet me mujt vetvetėn, duke u ndihmuar nga personi i dashur apo i dashuruar, pa u mshefur kurr. Ėshtė nevoja me qenė tė sinqert ēdo herė, me vetvetėn e me tė tjerėt. Duhet hjekur maskat qė pengojn me shiqu dhe tė jesh i shiquar.
Atėher do tė shofin tė ndryshėm, do tė zbulojn gjėra pak tė dėshiruara, qė ndoshta shpeshėherė kishte dėshiruar qė ti injoroj. Ėshtė shumė me rėndėsi me qenė tė sinqert, sepse ėshtė nevojė qė shumėherė kur ne gjindemi nė kriza, tė referohemi te ndokush dhe tė ndihmohemi. Pastaj, kush dėshirohet, ka ndoken special qė e ndihmon tė shiqohet me dashuri. Tė dashurosh nuk don tė thot me shiqu tjetrin pėrfekt, nuk don tė thotė me i mėshef difektet e tij, por ėshtė me ndihmu me u bė mė i mirė. Kush dashuron me tė vėrtet dėshiron tė ndėgjoj nga tjetri duke i thėnė se diēka nuk shkon mirė, sepse e din se kush flet me dashuri, nuk mund ti bėjė keq. E vėrteta mund edhe tė dhemb, por nėse thuhet me dashuri nuk dhemb. Kush bėnė me gisht, kush mundohet me ndryshu tjetrin e duke u mbajtur vet mė i mirė, ai nuk dashuron, ai nuk e don.
Sinqeriteti i ati qė dashuron e ndihmon tjtrin tė zbulohet dhe tė bėhet ashtu qė vetėm ėshtė nė vetveti. Por nėse flitet vetėm pėr tė gjykuar, atėherė ky nuk ėshtė siqeritet. Kush nuk din tė flet prej dashurisė, mė mirė ėshtė tė mundohet qė tė ndrrohet vet, pastaj tė ndihmoj diken tjetėr. Vetėm ai qė dashuron me tė vėrtet, mund ti thotė tė gjitha ato qė i mendon, e ky sinqeritet do ta bėnė tė rritet personi i dashuruar.
Bujaria
Kush ėshtė bujar, e gjen lumturinė e vet duke e bėrė tė lumtur personin e dėshiruar. Kush ėshtė bujar nuk e vėnė vetvetėn nė vend tė parė, por vrapon nė zbulim tė tjetrit duke qenė i pregaditur pėr ta harruar vetvetėn pėr tjetrin. Vetm kush ėshtė bujar ėshtė i aftė me dashuru dhe tė dhurohet pa masė. Aftėsia pėr tė dashuruar qėndron Duke u vėnė nė shėrbim tė tjetrit, nė sherbim tė vlerave tė mbyllura tė njė personi, qė tė munden tė realizohen.
Butėsia
Butėsia ėshtė diēka qė rrjedh nga njė ėmbėlsi e ndjenjave njerzore, diēka qė depėrton nė thellėsi, diēka qė ngrohė, qė pėrkdhel. Butėsia ėshtė njė nevojė shpeshėherė qė nuk flitet e nuk thuhet, ėshtė njė rrugė qė shpie nė galdim, qė shpie nė tė vėrtetėn e dashurisė. Edhe kjo e butėsis ėshtė njė gjuhė qė i ipet hapsire ndjenjave, duke zbuluar mėnyra tė reja pėr tu shprehur me simpati e me butėsi si dhe me ėmbėlsi.
Liria
Dashuria e dashuron lirinė: kush dashuron nuk burgos, nuk pret flatrat, nuk mbizotrohet nė tjetrin si diēka e tij apo pron e tij. Kush nuk ėshtė i lirė nuk mundet tė pėrparoj, nuk mund tė zgjidh, prandaj nuk mundet as tė dhurohet, qė don tė thotė nuk mundet me dashuru.
Kush dashuron e don lirinė e personit tė dashuruar, e konsideron si njė gjė tė qmushėm pėr ta fituar sė bashku. Sa mė shumė qė tė jesh vetvetja aq mė shumė do tė jesh i aftė tė dashurosh.
Gjitha kėto nevoiten pėr tė qenė tė aftė dhe tė mesuar me dashuru. Ja si mėsohet me dashuru, duke i zbatuar gjitha kėto hapa tė cilat jan cekur.