Disa nga poezite e Esad Mekulit

Porosia e nanes



Për ke në dritë ju qita,
o djelm!
Për ke ju rrita,
o bij`?
Pse u gëzova unë në jetë?
— Nanën po e leni sot
kur kryet
me mburrje për ju e ngrita;
kur futën e zezë e hoqa;
kur zjarmin në votër
pa frigë e ndezim në mbramje —
kur sofrën ma thatë s`e shtrojmë!
Në dheun e huaj shkoni?
Atje —
ku vesh s`ju marrin:
ku vllau të vllanë
me bisht të synit shikon
e punën e vet soll kqyrë!
Atje —
ku bima ndër ara
thahet nën hanë;
ku grizhlat sqep-mprehta
frytet e vjeshtës s`parit shkretojnë!

Atje —
ku dheu i zi
randë do t`ju peshojë mbi rreshtna
pa etnit tuej për bri!
Unë be po u qes,
bre djelm —
në trollin
që shkelët si fëmi,
në eshtnat e të parëve,
në gjakun e derdhun për liri,
në fatlumninë tuej e të nipave,
në tamblin e gjive të mi` —
m`i terni lotët që t`harroj çdo dhimbë:
mos me u nda
prej prehnit tim
as vllau me vlla!

Mbramja



Si tufa mëndafshi t’artë në të kaltërten shami,
n’mes dy duersh t’bardha, dy kodra në borë-
flakron përëndimi…Retë mbi krye prorë
ngasin nëpër qiell dhe zhduken n’hapsi.

…Dhe drita e mbrame shuhet mbi çdo sukë:
cipa e natës shtrihet mbi fushat e përhime,
malet heshtin n’errësi si me qenë të ngrime,
si të humbet jeta-xho gja u nxi, u zhduk.

N’ajri ndihen klithmat e natës që ra-
drujt pran rrugës era i përkund…
Ndërsa drita e bardh, e tretun dikund,

shigjeta të flakta mpreh errësinës me i ra.
Terri sundon botën. Katundet e shtrime
në mes të natës prehen n’lugin me andrrime.

Popullit tim



Deshta, shum’ kam dasht-dishrue
që me këng të trimnoj, me fjalen tënde të ndrydhun
të ngrej fuqitë prej gjumit…
Këndova (dhe kur m’ishte ndalue)
se liria do të vinte edhe për ty, të përbuzun.

Këndova mbi ditët fatlume që do të lindshin, pa dhun,
n’agimin e lirisë për ty me popujt këtu e ngjeti,
mbi forc të bashkimit mbarë:
mbi vrullin tand të mëshehun
-unë, biri yt dhe-poeti.

Po! N’errsinën e shtypjes së randë sa shkambi,
ndëgjova thirrjet që të bana me dal n’dritë-
pse për liri-me tjerë
ke dhanë dhe ti
djers e gjak si etnit.

Kam dhanë, i dashtun…Dhe sot, në liri-
kur thembra e gjaksorit s’na shkel dhe dora pa
pranga mbeti,
me ty këndoj mbi fuqinë e ngjadhun nën yllin që na pri’
-unë, biri yt besnik dhe-poeti

Ne mengjes



Horizonte zbulue me bardhsi mëngjesore
zgjohen…
Dy-tri përvidhen hapsirë,
udhëtojnë,
t’bardha e t’holla
si çarçafë t’lëshuem n’erë…

Fushat pëshpërisin lutje mëngjesore.
Ditën e re përshëndesin
Me lojë kunorash -
Drujt e gjethuem;
në bar kanga e gjallesave t’imta
ende himnin e saj…

Livadhe dhe arave t’vesueme,
zane… Dita po gdhin.
Fushat erënjoma shtrihen
Si trup i gufuem femne…

Endem, si fëmi, n’qetësinë mëngjesore
dhe trupin e ushqej me freski
t’barishtave dhe t’erës;

përkdhel mëngjesin me sy t’mbyllun
dhe thellë n’zemër qetoj,
me harresë mësheh, mbuloj
dhimbjet e shpirtit t’varruem.

Shqiptari kendon



Shekujt mbi ne
e në ne
e mbushen jeten plot vnere*-
qe pezm,
e zjarri kryengrites
nder zmerat tona m'u ngri,
qe njeriu mos te jete-njeri:
emri te na zhduket perhere.
Qeme-o njerez po robe;
pa buke, liri n'usdaje,
ne vatren tone
pa shtepi
ne plangun tone
argatare!
Qeme-
turq, dreqen me bishta,
qeme-raje
qe t'hiqet ne vargoj
te mjerimit
te perbuzur-shiftare* *!
qeme...
por koha-lufte
sheron varret cdo dite:
mbas nates se erret
te shekujve-
hap krahet koha e re...
Po, jemi gjalle!
Dielli dhe per ne shnderit...

Rinisë



Zemrat i mbush me bukurinë e përjetshme t' lumnisë,
me harresë t' këndshme vuejtjet i mbulon...
Hap rrug' t e reja - në ditët e territ e t' zisë -
me ravat e thella t' gëzimit rrëgallat e jetës lavron.
Nëpër shtigje t' reja rrugë shpëtimi i çel,
me ato fuqi që ti njeh për bukuri:
çdo ar' e plleshme nga ti asht mbjellë,
prej kah do t' mbijë fara e re me t' reja brezni.
Fuqia jote jeton me shekuj e rritet gjithmonë,
kthjellohet, gufon, vlon - ky burim gëzimi
i jetës së re! - O, e dashura rinia jonë!..
- n' orët e shekujve ndëgjoj at' far' kumbimi.
Gërshetohet kënga e përhershme mbi t' madhnueshmen rini -
Ty, që ke le bashkë me këtë jetë!
- O, ti gëzim i vetëm i jetës, o ti lavdi,
para lumnisë sate fort n' habi kam mbetë!

A është fajtor Shqiptari



A është fajtor shqiptari pse në këtë qiell jeton,
nën këtë qiell në trojet e të parëve të vet ?
A është fajtor pse është,
e përkundër të gjithëve qëndron shqiptari,
rob e njeri, që do i vetvetës të jetë ?!

A është fajtor shqiptari, pse si të tjerët don
të jetojë si njeri në të vetat sot e përditë ?
A është fajtor pse, përkundër dhunës - rron e qëndron
nën qiellin e Kosovës loke, në truallin e të parëve të vet!

Andrra e vajzes



Shushuritja e leht’ e t’panjohtunit më treti fare
dhe agime t’kaltërta andrrova…

E nëpër kunor lakmish për ‘limtare-
si lulja q’i jep qiellit lulzimin,
rinin ja dhurova.
Shkëlqyen yjet e qiellit si syt e tijë
të thellë dhe të ndritshm
dhe u shafit nën te e kërthnezta fuqi…

-Sonte shushurutja e leht’e t’panjohtunit
më treti fare
dhe agimet e kaltërta andrrova

Gjykimi



Do të vijnë mbas nesh fëmijët tanë e fëmijët
e fëmijëve tanë
dhe ata do të flasin për ne, ata do të gjykojnë
për ne-
(Breznitë veprat i gjykojn .. -ka thanë nji njeri i
madh!)-
dhe nuk do t’na dënojn, e dij, për belbëzimet
tona, shtërzimet’
për gabimet-t’vogla e t’mëdha-për të
mbërrimet tona…
Pse-kush ka faj që prindet s’na lanë gadi kurrgja
-pos vorreve dhe padijes;
kush ka faj që aq kohë-errësija dhe vetmija-
si mrazet e pranverës kanë mbyt filizat mu në farë?!
Do të vijnë mbas nesh fëmijët tanë e fëmijët e fëmijëve
tanë-breznitë,
dhe ata do të dijnë për ne, se ne jemi pjella e Ditës
së Re-dhe plot diell e dashni;
do të dijnë për ne, e dij, dhe do t’ua kallxojnë me
binduni fëmive të vetë
si kemi ngallnjye, nga hini dhe vjetërsia,qytete t’reja,
fabrika dhe katunde…
si kemi shkrue kangë, si kemi thurë tregime-
tue belbzue ebecenë dhe gjuhën vetë…
(Dhe, ani, që të gjithë jemi marrë me çd! o gja, si me
qenë mjeshtra çollakë,
me pak dije po me shumë e shum vullnet…)

Vdekja e Dites



Dielli n’perëndim
N’zjarrin flakrues
U dogj…

Dhe çdo gja u trand,
u pikllue
n’vaj për të.

N’arkivolin e heshtjeve t’muzgut,
n’dhimbje bonjake
sonte,

i dashtuni, i yni,
me lot t’pastër
u vajtue:

Psherëtima e gjethit t’barit
dhe d’nesa e prajshme e erës
me pikllim zemrën e poq…

Dielli sonte
n’zjarrin flakrues
u dogj.

Mengjesi



Zbehet qielli n’agim dhe rete e purpurta,
Perparese te kuqe varen n’largesi-
Si n’anderr, dikur…Gurbetqaret ofshajne, tue dale
prej birucave n’periferine e larget e t’piklluemshme
dhe trupat e derrmueme ua lemon fresku i veses,
puhija e pare mengjesore…

Mengjesi per ta asht - anderr e shartueme
ne zhgjander t’zeze e t’mundimshme,
thirrje e pameshirshme per derdhjen e djerses
e t’gjakut –
qyteteve te largeta, rrugeve… per kafshaten e thate-
ai asht zgjim i idhet, plot andrrime per buke,
pse – cdo mengjes asht mundim i ri, perbuzje e perulje,
dita qe ka me sjelle tundime te reja, ma te randa,
shperthen ne mendje si agim’ i purpurt
mbi nenkresen e shkyeme,
si thirrjet e largeta, t’kuqrremta…
Sepse – cdo mengjes asht nji thirrje e dhimbshme:
- Buke per sot, o jete, pse shume buze presin prej meje!

…Dhe vetem nganjihere, n’mbrendi, botnat e reja vetojne
hareshem: dit’ ma t’lumtuna u bijne atehere ne t’pame
dhe rruget bardhoshe, si ame lumenjsh,
shkrihen, burojne n’vetedije dhe vizllojne para syve:
-Buke do te kete…dhe pune…-peshperisin
buzet e dridhshme.
-Voter te nxehte per te gjithe! – dhe shikimi
deperton ne’thellesi, zbulon botnat e meshehuna,
dhe dalin para syve –
fushat
qytetet
njerezit…

Zbulohet jeta e deshrueme!…

Mengjesi per ta asht anderr e kputun ne zhgjanderr
T’zeze e t’mundishme,
thirrje e pameshirshme per derdhjen e djerses
e t’gjakut
Qyteteve t’largeta, rrugeve…per kafshaten e thate-
ai asht zgjim i idhte, plot andrrime per buke.

Nata



Lugut t’qiellit fluturojne rete hijeranda
vedrat e territ tue derdhe mbi rruget e plasarituna-
Nata e erret horizontet i mbylli…

Qiella tash bahet si cerep’i zi…
Dhe pikat e para t’shiut
hovshem leshohen mbi rruge e pullaze.

…Diku, nji za i piklluem, si ai i nanes mbi kufomen
e birit t’vetem;
thirrje e prekshme e dikujt, si ofshame,
ne shushurimen e erret t’shiut-
si klithje e femise t’humbun ne furtune…

Bie me rreshek…Shiu end
pej t’panumert…Bie pika si plumbi,
si kazmat e randa t’puntoreve…
-O, si me dashte me shembe cdo gja ne ket
nate t’merrshme!

Kujisin bagllamet e ndryshkuna ne kapaket
e dritareve ku me hov sulmon shiu,
frushkullon ere e furishme…Lebetisin kunorat e pemeve,
ulurojne me za vajtues…
E drita e zbehte dridhet ne dhomezen e erret plot myk,
ku gurbetqaret t’rrasun fishek, nder skuta ku nuk pikon,
andrrojne shtretnit e ngroht, trupat e lodhun me i clodhe…

Era terbueshem uluron mbi pullazet e came t’shtepive,
dridhen trupat e ngrime nen leckat e mbulojes ne
skutat e erreta t’dhomes,
ne vorr per s’gjalli – te denuem per shfarosje…

Ferri i kesaj bote doren ua shtrin t’mjereve
para se me hy ne parajsen e jetes s’amshueme!

Në liqenin e Plavës



Ja ku me ke, Liqen i dashur: mu ne bregun tend
- te enderruar, te deshiruar. Eshte mengjesi
i hershem. Mjegullat, me ngadale, jane
shtresuar mbi syprinen e ujit, por shpejt
e shpejt ndahen prej saj. Tashme zbulohen
tiparet e Kufilaces, matane, dhe te Visitorit
te afert- rreze malit. Kurse, edhe me larg
mezi dallohen shkembinjte e Bjeshkeve
te Nemuna. Bari i dendun, erekendes i renduar
nga vesa. Si pas shiut pranveror...
Mbi Qafen e Diellit- drite. Rrezet e para
miklojne Qafen, per t´i vershuar, mandej,
hapesirat e pyjeve dhe te rrafshit perposhte.
- Miremengjes, bukuri e vendlindjes!
Mire se vjen!
As kercimi i troftes syprines, as gagarisja
e patave te egra neper shastar, as kenga
e zgjatur e kostareve herak livadheve perreth.
Heshtje. Qetesi e vendlindjes, si ne caste te rralla pajtimi...
Ndahem nga bregu me barken e lire. Lopata
e dyfishte zhytete here ne njeren, here ne anen
tjeter. Si dikur ne sandolinen e vogel.
Lagur, gati medashje, rrobat nga lundrimi
i vrullshem. I trimeruar. Mandej i rraskapitur,
ia dorezoj lopaten me te fortit dhe me te shkathtit.
Ne bash i ulur, i perqendruar i teri ne sexhaden
e lemuar te barit nen uje qe perdridhet
ne drejtim te rrymes kah Limi.
Si kujtimet e shumta ne kete mengjes veror.